Zod - İrəvan quberniyasının Novo-Bəyazid qəzasında, keçmiş Basarkeçər (Vardenis) rayo­nunda, indi Geğarkunik vilayətində kənd. Vilayət mərkəzi Qavar (Kəvər) şəhərindən 85 km cə­nub-şərqdə, Zod çayının yanında, dəniz səviy­yəsindən 2020 m hündürlükdə yerləşir. "İrəvan əyalətinin icmal dəftəri"ndə (143, s. 62), Qafqazın 5 verstlik xəritəsində (348, s. 98) qeyd edilmiş­dir. Erməni müəlliflərinin əsərlərində kəndin adı həm də "Zot" və "Sot" formalarında qeyd olunub (415, s. 26). Kəndin ərazisində azərbaycanlılarla bağlı IX—XII əsrlərə aid tarixi abidələr (alban kil­səsinin və oğuz qəbiristanlığının xarabalıqları) vardır. Kənddə 1831-ci ildə 245,1873-cü ildə 905, 1886-cı ildə 1088,1897-ci ildə 1584,1908-ci ildə 1717, 1914-cü ildə 1988, 1916-cı ildə 1717 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır (415, s. 26-27,110-111). 1919-cu ilin aprelində azərbaycanlılar erməni si­lahlı birləşmələrinin törətdikləri qırğınlar nəticə­sində kənddən qovulmuşdur (309, s. 305). İndiki Ermənistan ərazisində sovet hakimiyyəti qurulan­dan sonra sağ qalan azərbaycanlılar öz kəndlərinə qayıda bilmişlər. Kənddə 1922-ci ildə 1046,1926- cı ildə 1325, 1931-ci ildə 1599 (415, s. 27, 111), 1939-cu ildə 1946, 1959-cu ildə 1290, 1979-cu ildə 2984 nəfər (416, s. 181) yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. SSRİ Nazirlər Sovetinin "Kolxozçuların və digər azərbaycanlı əhalinin Ermənistan SSR- dən Azərbaycan SSR-in Kür-Araz ovalığına kö­çürülməsi haqqında" 23 dekabr 1947-ci il tarixli qərarına əsasən, kəndin azərbaycanlı əhalisi zorla Azərbaycana deportasiya edilmişdir. Deportasiya edilənlərin bir qismi sonradan doğma kəndlərinə qayıda bilmiş, 1988-ci ilin noyabrında isə Ermə­nistan dövləti tərəfindən azərbaycanlılar yenidən öz doğma kəndlərindən qovulmuşdur. İndi kənd­də ermənilər məskunlaşıb. Toponim türk mənşəli "sotk/sodk" etnonimi (168, s. 106-107) əsasında formalaşmışdır. Toponim "Sotk-Södk-Zod" for­masında inkişaf prosesi keçmişdir. Azərbaycan dilində "s~z" və "t~d" səs əvəzlənməsi qanu­nauyğun haldır. Etnonimin tərkibindəki "k" səsi qədim türk dilində "cəmlik, çoxluq" mənalarını bildirmiş, lakin sonralar etnonimdəki fonetik də­yişmələr nəticəsində "k" samiti düşmüşdür. Erm. SSR AS RH-nin 3 aprel 1991 -ci il tarixli qərarı ilə Zod kəndinin adı dəyişdirilərək "Sotk" adlandırıl­mışdır. "Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında" 7 noyabr 1995-ci il tarixli yeni Qanuna əsasən, Geğarkunik vilayətinin inzibati ərazisinə daxil edilmişdir (416, s. 181).

Coğrafi koordinatları: 40°12' şm. e., 45°51' ş. u.

Ədəbiyyat:
1. İ.Bayramov, N.Mustafa Həqiqətin Onomastikasi, İndiki Ermənistan Respublikası ərazisində tarixi-coğrafi adların dəyişdirilməsi və saxtalaşdırılması 2021
2. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycanlıların 1988-ci il soyqırımı 2010
3. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycan abidələri 2007
4. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycanda soyqırımına məruz qalmış Toponimlərimiz
5. https://erevangala500.com/