XƏBƏRLƏR

“Nizami” kino mərkəzində “Qarabağnamə. Tarixin səhifələri” adlı sənədli filmin təqdimatı keçirilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbirin əvvəlində Azərbaycanın Dövlət Himni səslənib. Tədbir iştirakçıları Azərbaycanın ərazi bütövlüyü naminə canlarından keçmiş şəhidlərin xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad ediblər.

Film tamaşaçıları tanınmış azərbaycanlı qrafik, dəzgah rəssamı, plakatların, habelə uşaqlar və yaşlılar üçün kitablara illüstrasiyaların müəllifi, Azərbaycanın Xalq rəssamı, professor Arif Hüseynovun “Qarabağnamə. Tarixin səhifələri” adlı sənədli-bədii qrafika seriyası ilə tanış edir. Onun adı həm Vətənimizdə, həm də xaricdə rəngkarlıq həvəskarlarına yaxşı məlumdur. Alboma rəssamın çox sənədli-bədii qrafika janrında icra edilmiş 50-dən əsəri daxildir. Filmdə təsvir edilən işlərin əsas xüsusiyyəti onların adsız olmasıdır. Qrafik əsərlərdəki mətnlərdə konkret hadisələr və ya şəxsiyyətlər barədə söhbət açılır. Rəssamın əsərləri arasında Xocalıya həsr edilmiş kompozisiyalar, I Pyotrun məktubu, Türkmənçay müqaviləsi, güllələmiş heykəllər, Qarabağ müharibəsi, Pənahəli xan, Xarıbülbül gülü, Alban kilsələrinin saxtalaşdırılması, ermənilərin Cənubi Qafqaza köçürülməsi barədə I Pyoturun fərmanı və başqa mövzulara həsr edilmiş nümunələr var. Bu seriyada Qarabağ musiqiçiləri haqqında bütöv bir silsilə, generalların portretləri, Qarabağ qadınları, Qarabağ atları və başqa mövzular açıqlanır. Bütün əsərlər qravüra janrında yerinə yetirilib. Tarixi reallıqlar rəssamın bənzərsiz təxəyyülü prizmasından əks olunub. Ağ-qara qrafika vizual təsir bağışlayır. Tarixi faktlara əsaslanan, maarifçilik xarakteri daşıyır bu işlərdə zəngin tarixi informasiya var. Rəssam yeni nəsillərin Qarabağı vizual şəkildə anlamaları üçün əlindən gələni edib.

Arif Hüseynovun fikrincə, Azərbaycanın hər bir vətəndaşı öz tarixini bilməlidir, çünki Qarabağ bizim torpağımız, bizim tariximizdir.

Rəssam öz işlərini şərh edərək deyib: “Bu işə başlamazdan əvvəl uzun müddət hazırlaşmışam. Qarabağın tarixini öyrənmişəm. Çoxlu ədəbi əsərlər oxumuşam, tarixi sənədləri araşdırmışam, Vətənimizi şöhrətləndirən məşhur insanlar barədə çox yeniliklər öyrənmişəm. Bu əsərlər Azərbaycan və ingilis dillərində yazılmış mətnli ağ-qara qrafika əsərləridir. Bu seriyanı xarici ölkələrdə də göstərmək istəyirəm ki, orada bilsinlər: Qarabağ əzəli Azərbaycan torpağı, ermənilər isə başqasının torpağını işğal edənlərdir. Yaxşı olardı ki, bu işlər Avropada da təqdim edilsin, qoy orada həqiqəti bilsinlər. Buna görə mən mətni ingilis dilinə də tərcümə edirəm”.

Filmin rejissoru Elnurə Kazımova deyib: “Bu film Qarabağın keçmişinə, bu gününə və gələcəyinə həsr edilib. Biz bu filmdə Qarabağın tarixini, mədəniyyətini, musiqisini, memarlıq abidələrini göstərmişik”.

Rejissor daha sonra əlavə edib ki, filmin süjetinə görə Arif Hüseynov əvvəlcə rəsm əsərlərini yaradır, sonra isə onları toplayır ki, Şuşa şəhərində bu əsərlərin ekspozisiyasını təşkil etsin.

Arif Hüseynov qeyd edib ki, onun yaratdığı qrafik əsərlər sonradan “Qarabağnamə. Tarixin səhifələri” kitabına daxil edilib, daha sonra sənədli-bədii qrafika ideyası filmdə təcəssüm olunub. Bu seriyaya daxil olan bütün işlər kimi, kino lenti də Qarabağ uğrunda döyüşlərdə həlak olmuş bütün şəhidlərin xatirəsinə həsr edilib. Rəssam deyib: “Bunu əlavə edə bilərəm ki, “Qarabağnamə. Tarixin səhifələri” adlı qrafik işlər seriyası hələ başa çatmayıb. İşıqlandırılmalı mövzular çoxdur. Buna görə əvvəlcə rəsmlər çəkilməlidir”.

Tədbirdə Milli Məclisin Mədəniyyət Komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva, Rəssamlar İttifaqının katibi Xalq rəssamı, professor Ağaəli İbrahimov, rejissor Oqtay Mirqasımov, Xalq yazıçısı Natiq Rəsulzadə və başqaları çıxış ediblər. Onlar vurğulayıblar ki, Arif Hüseynov doğma diyarı ürəkdən sevir, onun çəkdiyi əsərlər isə bu Vətənin tarixinin salnaməsidir. Arif Hüseynov bu və ya digər mövzuya həsr edilmiş silsilə əsərlər yaratmağı xoşlayır. Onun yaradıcılığının mövzusu rəngarəngdir.

Arif Hüseynov həyatının bir neçə ilini təqribən 30 il ərzində işğal altında qalmış doğma Qarabağın tarixi, hərbi və mədəni keçmişinə həsr edilmiş monumental silsilə yaratmağa sərf edib.

“Qarabağnamə. Tarixin səhifələri” kitabı rəssamın təxəyyülünün məhsulu deyil. Bu, konkret hadisələr, faktlar və şəxslər barədə hekayətdir. İndi deyə bilərik ki, bu əsər həm də işğaldan azad edilmiş doğma diyarımızın – başıbəlalı Qarabağın, 30 il gözlədiyimiz Qələbənin tarixidir.

Bu da çoxdan gözlənilən Qələbə! Rəssamın əvvəlki işləri əsasən ağ-qara rəngli qravüralar idisə, “Qələbə” başlıqlı plakatlar seriyası rənglidir. Bu seriyada bayrağımızın qırmızı, yaşıl və göy rəngləri, günəş və doğma Qarabağın yaşıl təbiəti bir-birinə qovuşub.

Arif Hüseynov ölkəmizin həyatında baş verən hər bir mühüm hadisəyə tezliklə münasibət bildirir. Onun sərgiləri demək olar ki, hər il keçirilir və yaxşı mənada həsəd aparılmağa layiqdir.

Arif Hüseynovun fikrincə, hər bir rəsm əsəri sadəcə təsvir olmamalı, informasiya daşımalıdır.

Daha sonra Arif Hüseynovun 80 illiyinə həsr olunmuş film nümayiş etdirilib.

Azərbaycanın Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin 26 mart 1998-ci il tarixli Sərəncamı ilə 31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü kimi qeyd olunur.

AZƏRTAC xəbər verir ki, Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin filialı olan Niyazinin mənzil-muzeyində bununla əlaqədar tədbir təşkil olunub.

Tədbirdə soyqırımı qurbanlarının xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib. Sonra “Tarixi Yaddaşımızdan Silinməyən 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü” mövzusunda çıxış edilib, soyqırımı hadisələrini əks etdirən videokadrlar nümayiş olunub.

Tədbir Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının İxtisas fortepiano kafedrası tələbələrinin ifasında soyqırımı qurbanlarının xatirəsinə həsr olunmuş Azərbaycan və dünya klassiklərinin əsərlərindən ibarət musiqi proqramı ilə davam edib.

Qeyd edək ki, mart qırğını zamanı Bakıda, Şamaxıda, Qubada, Xaçmazda, Kürdəmirdə, Qarabağda, Zəngəzurda və digər bölgələrdə on minlərlə dinc adam vəhşicəsinə qətlə yetirilib, yaşayış məskənləri, şəhər, kənd və qəsəbələr dağıdılaraq viran qoyulub. Rəsmi mənbələrə əsasən soyqırımı nəticəsində 12 minə yaxın azərbaycanlı qətlə yetirilib, on minlərlə insan itkin düşüb.

Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsinin Nizami adına Mədəniyyət Mərkəzində 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar "Tarixin izi ilə" adlı rəsm sərgisi açılıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, əvvəlcə şəhidlərimizin xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.

31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü haqqında məlumat verildikdən sonra Mərkəzin rəsm kursu tələbələrinin rəsmlərinin nümayiş olunduğu sərgiyə baxış keçirilib.

Eyni zamanda Mərkəzdə fəaliyyət göstərən "Cırtdan" poeziya teatrının üzvləri vətənə, torpağa, şəhidlərə aid şeirlər səsləndiriblər.

Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi münasibətilə Mədəniyyət Nazirliyi, Elm və Təhsil Nazirliyi və Heydər Əliyev Mərkəzinin birgə təşkil etdiyi Uşaq İncəsənət Festivalına qeydiyyat başa çatıb.

Nazirlikdən AZƏRTAC-a bildirilib ki, müstəqillik dövrünün ən irimiqyaslı incəsənət layihəsində iştirak üçün müxtəlif şəhər və rayonlardan ümumilikdə 26 min 768 nəfər qeydiyyatdan keçib. İştirakçıların qeydiyyatı fevralın 20 –dən martın 30-dək www.uif.az internet saytı üzərindən aparılıb.

21 nominasiya üzrə nəzərdə tutulan festival həm peşəkar, həm də həvəskar kateqoriyalar üzrə üç yaş qrupunda (6-9 yaş, 10-13 yaş və 14-17 yaş) keçiriləcək.

Üç mərhələdə nəzərdə tutulan festivalın birinci mərhələsi 2023-cü ilin aprel-iyun ayında keçirilir. Bu mərhələdə qalib olmuş iştirakçılar festivalın ikinci mərhələsində iştirak etmək hüququ qazanırlar. Festivalın ikinci mərhələsi iyun-avqust ayında reallaşacaq. Bu mərhələdə qalib olmuş iştirakçılar final mərhələsində iştirak hüququ əldə edirlər. Festivalın final mərhələsi Bakı şəhərində 2023-cü ilin sentyabr ayında keçiriləcək. Final mərhələsinin keçirilmə yeri, tarixi və vaxtı barədə məlumatlar festivalın rəsmi internet portalında, eləcə də kütləvi informasiya vasitələrində elan olunacaq.

Festivalın yekununda ən çox nominasiya üzrə iştirak etmiş və fəallıq göstərmiş şəhər və ya rayon növbəti il festivala ev sahibliyi edəcək.

Qeyd edək ki, festivalın əsas məqsədi Ümummilli Lider Heydər Əliyevin mədəniyyətə və gənclərə qayğısını rəhbər tutaraq, milli mədəniyyətin və incəsənətin təbliği, uşaqların milli vətənpərvərlik, mədəniyyətə, incəsənətə, milli adət-ənənələrimizə hörmət ruhunda tərbiyə edilməsi, onlarda mədəni həyat tərzinin formalaşdırılması işinə köməklik göstərilməsidir.

Festivalın əsas vəzifələri uşaqlarda mədəniyyətin müxtəlif sahələrinə maraq oyadılması, onların məktəbdənkənar vaxtlarının səmərəli keçirilməsi, bədii-estetik zövqünün tərbiyə edilməsi, yeni istedadların üzə çıxarılması, regionlarda incəsənət sahəsində çalışan işçilərin fəallığının təmin edilməsi, xüsusi bacarığa malik olan uşaqların yaradıcılıq qabiliyyətlərinin inkişaf etdirilməsidir.

Bakı şəhəri tanınmış səyahət platforması “Tripadvisor” tərəfindən səyahət üçün üstünlük verilən trend məkanlar siyahısında yer alıb.

Dövlət Turizm Agentliyindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, platforma tərəfindən tərtib edilmiş siyahı 2022-ci il ərzində sayt istifadəçilərinin axtarış və maraqlarına əsaslanır.

Belə ki, platformanın veb-saytındakı “Dünya üzrə trend məkanlar” bölməsində dünyanın 25 fərqli ölkəsinin şəhərləri qeyd olunub. Siyahıda Azərbaycan 8-ci yerdə qərarlaşır. (https://bit.ly/3MnrXkn)

İlk onluqda 2021-ci illə müqayisədə 2022-ci ildə ən çox axtarış edilən ölkələr yer alıb.

Qeyd edək ki, “Tripadvisor” turistlər üçün maraqlı məkanları, ən yaxşı hotelləri, yemək üçün uyğun yerləri tövsiyə edir.

Hər ay 463 milyon səyahətçiyə xidmət göstərən platformada ziyarətçilər məkanlarla bağlı istifadəçi şərhlərini oxuya və tövsiyələrə uyğun seçimlərini edə bilirlər.

Veb-saytda 8,6 milyon yerləşmə vasitəsi, restoran, hava yolları və gəmi səyahəti haqqında 859 milyondan çox istifadəçi rəyi mövcuddur.

Azərbaycan cazından danışarkən bu gün anadan olmasının 87-ci ili tamam olan istedadlı bəstəkar, Xalq artisti, cazmen, pianoçu Rafiq Babayevin adını xatırlamamaq mümkün deyil.

AZƏRTAC xəbər verir ki, milli cazın korifeylərindən olan Rafiq Babayev 1936-ci il martın 31-də Bakıda musiqiçi ailəsində dünyaya göz açıb, musiqi təhsilinin bütün pillələrində uğur qazanmağı bacarıb. Caz musiqisinə böyük həvəsi, improvizasiya etmə bacarığı, ailədən gələn musiqiçi istedadı, sanki bu gəncin gələcək həyat yolunu müəyyən edirdi. Musiqi məktəbinin buraxılış imtahanında klassik musiqidən əlavə amerikalı caz pianist Bill Evansın kompozisiyasını da ifa edən Rafiq Babayev bu addımı ilə görkəmli bəstəkar Fikrət Əmirovun rəğbətini qazanır və caz dünyasına ilk addımlarını atmış olur.

Təhsilini başa vurduqdan sonra özünün caz-instrumental qrupunu yaradan Rafiq Babayev SSRİ turnesinə çıxır, bir sıra caz festivallarının laureatı olur. Ötən əsrin 60-cı illərində ikinci baharını yaşayan milli caz Rafiq Babayevin töhfələri ilə səsini bir daha bütün dünyaya çatdırır. 1965-ci ildə o, özünün rəhbərlik etdiyi instrumental caz kvartetinin və Teymur Mirzəyevin Bakı vokal kvintetinin birləşməsi nəticəsində yaranmış “Qaya” caz vokal instrumental ansamblının musiqi rəhbəri təyin edilir.

Ayrı-ayrı vaxtlarda Mahnı Teatrının musiqi rəhbəri, estrada-simfonik orkestrinin bədii rəhbəri və dirijoru kimi çalışır. Yaratdığı musiqi kollektivlərində gənc və istedadlı musiqiçilərin üzə çıxması üçün əlindən gələni əsirgəmir. Rafiq Babayev 1978-ci ildə Azərbaycan SSR-in Əməkdar artisti, 1993-cü ildə isə müstəqil Azərbaycanın Xalq artisti adlarına layiq görülür. Milli musiqini cazla sintez edərək ona yeni nəfəs verən istedadlı bəstəkar 20-dən çox bədii və sənədli ekran əsərinə, həmçinin cizgi filminə musiqi bəstələyib.

Həyat yolu Rəşid Behbudov, Vaqif Mustafazadə, Müslüm Maqomayev kimi milli musiqimizin görkəmli simaları ilə kəsişən Rafiq Babayevin hərtərəfli şəxsiyyəti mədəniyyətimizdə öz izini qoymaqla bərabər, yeni musiqiçilər nəslinin nümayəndələri üçün də ilham mənbəyi olan bir məbəddir. 1993-cü ildə çəkilmiş “Təhminə və Zaur” filminin saundtreki olan “Əlvida” kompozisiyası daha sonra bir sıra müğənnilər tərəfindən oxunsa da, Rafiq Babayevin ifasında təkrarolunmazdı.

Lakin dünyanın lənətlədiyi terror bu böyük sənətkarın həyatına son qoydu. 19 mart 1994-cü il. Bakı metrosunda törədilmiş terror nəticəsində 14 həmvətənimiz öldü. Ölənlər arasında Xalq artisti, Azərbaycanın caz musiqisi sənətinin yeni parlaq səhifələrini yaradan Rafiq Babayevin də adı var. Ömründə ilk və son dəfə yer altına enən dahi sənətkar həyata elə oradaca əlvida dedi.

Bu gün anadan olmasının 85-ci ildönümü tamam olan Rafiq Babayevin əziz xatirəsi “Kədərimiz... Vüqarımız”, “Günorta qatarı” filmlərində, qızı Fərizə Babayeva və sənətşünas Rauf Fərhadoğlunun müəllifi olduğu “Rafiq Babayev: mövzudan improvizəyə” kitabında və ən əsası hər bir azərbaycanlının düşüncələrində yaşayır.

Aprelin 3-də Bakı Biznes Mərkəzində Energetika Nazirliyi və Azərbaycanın İxracın və İnvestisiyaların Təşviqi Agentliyinin (AZPROMO) təşkilatçılığı ilə “Azərbaycan-ABŞ Yaşıl Enerji Forumu” keçiriləcək.

Bu barədə Reporta Energetika Nazirliyindən məlumat verilib.

Bildirilib ki, forumda iki ölkə arasında bərpa olunan enerji üzrə əməkdaşlıq imkanları nəzərdən keçiriləcək, yaşıl enerji layihələrinə dair uzunmüddətli planlar, “yaşıl hidrogen” layihələri, elektrik enerjisi istehsalındakı mövcud vəziyyət və “təmiz enerji” texnologiyalarının tətbiqinə dair müzakirələr aparılacaq.

Tədbir çərçivəsində, həmçinin Azərbaycan və ABŞ şirkətlərinin iştirakı ilə biznes görüşlərin keçirilməsi nəzərdə tutulur.

"Bakı Metropoliteni" QSC-nin "Gənclik" stansiyasının vestibülündə bir sərnişinin əlindən içində xlor maddəsi olan şüşə balon düşüb.

Bu barədə Reporta qurumdan bildirilib.

Məlumata görə, hadisə nəticəsində maye buxarlanması olub. Dərhal müvafiq tədbirlər görülüb, balonun düşdüyü yer təmizlənib. Sərnişinlərin təhlükəsizliyinə xələl gəlməsinə imkan verilməyib.

Ordumuzun Vətən müharibəsində göstərdiyi misilsiz qəhrəmanlığın və qazandığı tarixi Zəfərin nümayiş etdirilməsi, şəhidlərimizin əziz xatirəsinin əbədiləşdirilməsi məqsədilə Zəfər Muzeyinin fondunun komplektləşdirilməsi ilə əlaqədar Lənkəran şəhər Heydər Əliyev Mərkəzində şəhid ailələri ilə görüş keçirilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, Mərkəzin təşkilatçılığı ilə baş tutan tədbirdə Azərbaycan İstiqlal Muzeyinin elmi fond işləri üzrə direktor müavini Aida Axundova şəhidlərimizə məxsus şəxsi əşyaların, sənədlərin, fotoların, video yazıların və s. materialların yaxın gələcəkdə yaradılacaq Zəfər Muzeyində onların nümayiş etdirilməsi, həmçinin saxlanılması üçün Azərbaycan İstiqlal Muzeyinə təhvil verilməsi istiqamətində işlərin davam etdirildiyini bildirib.

Qeyd edək ki, 2021-ci ilin yanvar ayından cari ilin müvafiq dövrünə qədər Zəfər Muzeyinin fondlarına 8000-dən çox eksponat toplanılıb.

İyunun 5-dən 11-dək ölkəmizdə II Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab Festivalı təşkil olunacaq. Ötən il türkdilli ölkələrdən alimlərin, yazarların iştirakı ilə 3 gün davam edən bu festival böyük marağa səbəb olmuşdu. Festivalın təşkilində məqsəd kitabı təbliğ etmək və kitaba olan marağı artırmaqdır. Həmin festivalın bu il də keçirilməsi nəzərdə tutulur.

Bu sözləri AZƏRTAC-a açıqlamasında Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin mətbuat katibi Xəyal Rza deyib.

“Budəfəki festival tədbiri AMEA-nın önündəki park ərazisində təşkil olunacaq. Festival çərçivəsində təşkil olunan kitab yarmarkasında müxtəlif nəşriyyatlar iştirak edəcəklər. Bundan əlavə, orada tədbirlər üçün böyük səhnə qurulacaq. Festival hər gün bir ölkənin adı ilə Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Türkmənistan, Özbəkistan və Macarıstan günü kimi adlandırılacaq. Eyni zamanda, müxtəlif elmi konfranslar, simpoziumlar, şeir saatları, imza günləri təşkil olunacaq. Bundan başqa uşaqlarla bağlı xüsusi layihələr nəzərdə tutulub. Gündəlik olaraq uşaq saatları keçiriləcək və uşaq tamaşaları nümayiş olunacaq. Bu layihə ilə bağlı müxtəlif qurumlarla əməkdaşlıq nəzərdə tutulur. Həmçinin bizim builki festivalda ilk dəfə olaraq yay kinoteatrı formatında filmlərin nümayişi də gözlənilir. Hər il iyunun 5-də bizdə "Şairlər günü" layihəsi həyata keçirilir. Bu il də XI "Şairlər günü" layihəsi elə II Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab Festivalı ilə birləşdirilərək ümumi formatda təşkil olunacaq", - deyə X.Rza bildirib.