Tovuzqala - Yelİzavetpol (Gəncə) quberniya­sının Qazax qəzasında, keçmiş Şəmşəddin (Berd) rayonunda, indi Tavuş vilayətində şəhər. XIX əsrin əwəllərinədək Şəmşəddil sultanlığının tərkibin­də olmuşdur. Vilayət mərkəzi İcevan (Karvansa­ra) şəhərindən 54 km şərqdə, dəniz səviyyəsin­dən 930 m hündürlükdə yerləşir. Kənddə əwəlcə azərbaycanlılar yaşamış, ermənilərin bölgədə məskunlaşdırılmasından sonra əhali tədricən kəndi tərk etmişdir. Toponim türk dilində "dağ" mənasında işlənən "tov" ("to, tu, tav, tou, tau" formalarında da İşlənir; 337, s. 238; 339, s. 554) sözü İlə "uz" (oğuz) etnonimindən (238, s. 78) və "qala" sözündən əmələ gəlib, "dağ uzların (oğuzların) qalası" mənasını ifadə edir. Kəndin adı 1920-ci İldə dəyişdirilərək "Berd" (qala) qo­yulmuşdur. Şəhərin qədim adının birinci kompo­nenti (Tovuz) ixtisar edilmiş, ikinci komponenti olan "qala" sözü erməni dilinə tərcümə edilərək yaşayış məntəqəsi "Berd" adlandırılmışdır. "Er­mənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında" 7 noyabr 1995-ci il tarixli yeni Qa­nuna əsasən, Tavuş vilayətinin inzibati ərazisinə daxil edilmişdir (416, s. 45-46).

Coğrafi koordinatları: 40°52' şm. e., 45°23' ş. u.

Ədəbiyyat:
1. İ.Bayramov, N.Mustafa Həqiqətin Onomastikasi, İndiki Ermənistan Respublikası ərazisində tarixi-coğrafi adların dəyişdirilməsi və saxtalaşdırılması 2021
2. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycanlıların 1988-ci il soyqırımı 2010
3. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycan abidələri 2007
4. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycanda soyqırımına məruz qalmış Toponimlərimiz
5. https://erevangala500.com/