Dərəbas - Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, keçmiş Sisian rayonunda, indi Sünik vilayətində kənd. Vilayət mərkəzi Qapan şəhərindən 107 km şimal-qərbdə, dəniz səviyyəsindən 1500 m hündürlükdə yerləşir. 1921-ci il avqustun 31-də Sovet Ermənistanında Zəngəzur qəzasının yaradılmasından sonra yaşayış məntəqəsi Ermənistanın inzibati ərazisinə daxil edilmişdir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində "Dərəbaz" formasında qeyd edilmişdir (348, s. 74). Kənddə 1831-ci ildə 164, 1873-cü ildə 515, 1886-cı ildə 553, 1897-ci ildə 730, 1908-ci ildə 440 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır (415, s. 76-77, 146-147). Ermənilər buraya 1828-1829-cu illərdə Türkiyədən köçürülərək yerləşdirilmişdir. 1918-1920-ci illərdə azərbaycanlılar erməni silahlı birləşmələri tərəfindən qırğınlarla tarixi-etnik torpaqlarından qovulmuşlar. Hazırda kənddə ermənilər yaşayır. Toponim Azərbaycan dilində "iki dağ arasında çuxur" mənası bildirən "dərə" sözü ilə (10, s. 74) türk dillərində "dağın başı", "zirvə" mənasında işlənən "bas" sözünün (359, IV (2), s. 152) birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Erm. SSR AS RH-nin 10 sentyabr 1946-cı il tarixli qərarı ilə kəndin adı dəyişdirilərək "Darbas" qoyulmuşdur. "Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında" 7 noyabr 1995-ci il tarixli yeni Qanuna əsasən, Sünik vilayətinin inzibati ərazisinə daxil edilmişdir (416, s. 66).
Coğrafi koordinatları: 39°26' şm. e., 46°07' ş. u.
Ədəbiyyat:
1. İ.Bayramov, N.Mustafa Həqiqətin Onomastikasi, İndiki Ermənistan Respublikası ərazisində tarixi-coğrafi adların dəyişdirilməsi və saxtalaşdırılması 2021
2. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycanlıların 1988-ci il soyqırımı 2010
3. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycan abidələri 2007
4. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycanda soyqırımına məruz qalmış Toponimlərimiz
5. https://erevangala500.com/