İlli (İlli Qarakilsə) - İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasının Qızılqoç nahiyəsində, sonradan Amasiya rayonunda, indi Şirak vilayə­tində kənd. Vilayət mərkəzi Gümrü şəhərindən 22 km şimal-qərbdə, dəniz səviyyəsindən 1800 m hündürlükdə, "Yelli dərə" adlanan dərədə yerləşir (35, s. 168). Erməni müəlliflərinin əsər­lərində (415, s. 104) və rəsmi sənədlərdə (266, s. 263) "İlli Qarakilsə", yaxud "Qarakilsə İlli" kimi yazılır. Kənddə XIX əsrin 30-cu illərinə qədər azərbaycanlılar yaşamış, ermənilərin bölgədə məskunlaşdırılmasından sonra əhalisi Türkiyəyə köç etmişdir. Burada Türkiyədən köçürülüb gə­tirilən ermənilər yerləşdirilmişdir. Toponim "-li" şəkilçisi qəbul etmiş "bəyə tabe olan el, ərazi" mənasında işlənən "il" (299, s. 169; 399, s. 48) sözü ilə "Qarakilsə" toponiminin birləşməsindən əmələ gəlib, "Qarakilsə kəndində yaşayan el" mənasını ifadə edir. "İl" sözü qədim türk dilin­də "el" sözünün sinonimi kimi işlənmişdir (299, s. 207). Ümumiyyətlə, bu toponim üç kompo­nentdən ibarətdir: il (el) +qara+kilsə. 1920-ci illərdə kənd "İlli" adlandırılmış və Erm. SSR AS RH-nin 25 yanvar 1978-ci il tarixli qərarı ilə adı dəyişdirilərək "Hoğmik" qoyulmuşdur. "Ermə­nistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında" 7 noyabr 1995-ci il tarixli yeni Qa­nuna əsasən, Şirak vilayətinin inzibati ərazisinə daxil edilmişdir (416, s. 122).

Coğrafi koordinatları: 40°55' şm. e., 43°49' ş. u.

Ədəbiyyat:
1. İ.Bayramov, N.Mustafa Həqiqətin Onomastikasi, İndiki Ermənistan Respublikası ərazisində tarixi-coğrafi adların dəyişdirilməsi və saxtalaşdırılması 2021
2. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycanlıların 1988-ci il soyqırımı 2010
3. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycan abidələri 2007
4. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycanda soyqırımına məruz qalmış Toponimlərimiz
5. https://erevangala500.com/