Oxçoğlu - Qars vilayətinin Qars qəzasının Şörəyel nahiyəsində, keçmiş Amasiya rayonun­da, indi Şirak vilayətində kənd. Vilayət mərkə­zi Arpaçayın sağ sahilində, Gümrü şəhərindən 10 km şimal-qərbdə, dəniz səviyyəsindən 1630 m hündürlükdə yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xə­ritəsində qeyd edilmişdir (348, s. 197). Erməni müəlliflərinin əsərlərində kənd sakinlərinin qa- rapapaqlar olduğu göstərilir (415, s. 20). Qara- papaqlar müstəqil xalq yox, azərbaycanlıların et­noqrafik qrupu, türk tayfalarından biridir. Kənddə 1886-cı ildə 551, 1897-ci ildə 747, 1908-ci ildə 935, 1914-cü ildə 980 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır (415, s. 20-21, 104-105). Kənd 1918-    cu illərdə Qarsda qurulan Cənub-Qərbi Qafqaz Cümhuriyyətinin tərkibində olmuşdur.ci ilin fevralında erməni silahlı dəstələrinin hücumu nəticəsində kənd dağıdılmış, əhalisi­nin bir qismi Qars vilayətinə, bir qismi isə İranın Gümrüdəki konsulluğu vasitəsilə bu ölkənin Ur­miya və Səlmas əyalətlərinə köç etmişdir. 1921 -ci il Qars müqaviləsindən sonra kənd əhalisinin bir qismi kəndə qayıtmışdır. İndiki Ermənistan ərazisində sovet hakimiyyəti qurulandan sonra, həmin müqaviləyə əsasən, kənd Ağbaba nahiyə sinin tərkibində Aleksandropol qəzasına daxil edilmişdir. Kənddə 1922-ci ildə 453, 1926-cı ildə 704, 1931-ci ildə 893 (415, s. 20-21, 104-105), 1939-cu ildə 1093, 1959-cu ildə 1032, 1970- ci ildə 1412, 1979-cu ildə 1504 (416, s. 161), 1987-ci ildə 1670 nəfər (85, s. 381) azərbaycanlı yaşamışdır. 1988-ci ilin sonu - 1989-cu ilin əv­vəllərində azərbaycanlılar ermənilər tərəfindən qovulmuşlar. Hazırda kənddə, əsasən, Gürcüs­tanın Axılkələk, Boqdanovka (Ninosminda) ra­yonlarından, Gümrü şəhərinin ətraf kəndlərin­dən köçüb gələn ermənilər məskunlaşmışlar. Toponim "Kitabi-Dədə Qorqud" dastanında (XII boy) adı çəkilən "Ənsə Qoca oğlu Oxçu" adının əsasında formalaşan "oxçuoğlu" etnonimindən əmələ gəlmişdir. "Oxçu" şəxs adı sonralar etno­nimə çevrilmişdir. Erm. SSR AS RH-nin 3 aprel 1991-ci il tarixli qərarı ilə kəndin adı dəyişdi­rilərək "Voxçi" qoyulmuşdur. "Ermənistan Res­publikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında" 7 noyabr 1995-ci il tarixli yeni Qanuna əsasən, Şirak vilayətinin inzibati ərazisinə daxil edilmiş­dir (416, s. 161).

Ədəbiyyat:
1. İ.Bayramov, N.Mustafa Həqiqətin Onomastikasi, İndiki Ermənistan Respublikası ərazisində tarixi-coğrafi adların dəyişdirilməsi və saxtalaşdırılması 2021
2. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycanlıların 1988-ci il soyqırımı 2010
3. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycan abidələri 2007
4. Əziz Ələkbərli Qərbi Azərbaycanda soyqırımına məruz qalmış Toponimlərimiz
5. https://erevangala500.com/