“YARAT” Müasir İncəsənət Məkanının təşkilatçılığı ilə Bakıda ilk dəfə keçirilən I Küçə Fotoqrafiyası Festivalı çərçivəsində, məşhur fotojurnalist, Azərbaycanın ən yaxşı müasir fotoqraflarından olan Fərid Xayrulinə (1947-2020) həsr olunmuş xatirə sərgisi açılıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbir “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi, “İçərişəhər” Muzey Mərkəzi, Bakı şəhərindəki Rusiya İnformasiya-Mədəniyyət Mərkəzi, həmçinin Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin Muzey Mərkəzinin birgə dəstəyi ilə həyata keçirilib.

Tanınmış jurnalist Rahib Azəri çıxışında Fərid Xayrulinlə başlayan tanışlığından söz açıb. Bildirib ki, o, Fəridi Bakıda keçirilən caz festivallarından tanıyır: “İstənilən şəxs foto çəkə bilər, ancaq peşəkarın əlində şəkillər tam başqa cür alınır. O, ifaçılarla işləyərkən fotolar onun istədiyi kimi alınsın deyə onlara səhnə mədəniyyətini öyrədir, səhnədə necə dayanmaq məsləhətlərini verirdi. Mən onun emalatxanasında olarkən heç kimə göstərmədiyi şəkilləri görmüşdüm. O, fotoları haqqında danışmağı, onları təqdim etməyi sevirdi”.

Rahib Azəri qeyd edib ki, Fərid Xayrulin bütün yaradıcılıq fəaliyyəti ərzində ölkəmizin fotosalnaməsini yaradıb. Həmçinin çoxsaylı xarici səfərlərdə fotoreportajlar hazırlayaraq, daim coşqun hadisələrin mərkəzində olub. “Fərid Xayrulin, qaynar nöqtələrdə, o cümlədən Şuşada, Xankəndidə, Ağdamda, Xocalıda olub, onun kadrları 20 Yanvar faciəsini əks etdirib. Xayrulin TASS və “Reuters” daxil olmaqla, bir çox tanınmış xəbər agentlikləri ilə sıx əməkdaşlıq edib”, - deyə R.Azəri vurğulayıb.

Bildirib ki, Fərid Xayrulin Azərbaycanın Əməkdar mədəniyyət işçisi, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi, Azərbaycan Fotoqrafları Birliyi və Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvü, Həsən bəy Zərdabi adına mükafatın laureatı, “Humay” mükafatının birinci laureatı, “Qızıl Arqus” mükafatının və çoxsaylı respublika və xarici fotosərgilərin mükafatlarının sahibidir. Onun fərdi sərgiləri dünyanın bir çox ölkələrində, o cümlədən Rusiya, Mərakeş, Çin, İran, İsveçrə, Almaniya, Kuba və Meksikada keçirilib. Fərid Xayrulin SSRİ Fotorəssamları İttifaqının İdarə Heyətinin və SSRİ Jurnalistlər İttifaqının üzvü olub. Əsərləri Almaniyada, İsraildə, ABŞ-da, Böyük Britaniyada, Rusiyada və digər ölkələrdə dövlət və özəl qalereyaları bəzəyir.

Onun “Neftin haqqı” adlı ekoloji silsiləsi Böyük Britaniya XİN Ekologiya Departamenti nəzdindəki muzeyə daxil olan fotoqrafiya sənətinin ilk əsəri olub, bundan əvvəl orada yalnız rəsm əsərləri nümayiş etdirilmişdir.

F.Xayrulinin bir sıra kitabların müəllifi olduğunu deyən Rahib Azəri qeyd edib ki, fotoqrafın əsərləri “Azərbaycan mənim səxavətli diyarımdır”, “Şahdəniz”, “Müasir Azərbaycan memarlığı”, “Xocalı soyqırımı” kimi bədii və tarixi nəşrləri bəzəyir. Onun əsərləri mütəmadi olaraq böyük şəhərin reklam lövhələrində və kütləvi informasiya vasitələrinin səhifələrində görünür.

“İçərişəhər” Muzey Mərkəzinin direktoru Əminə Məlikova bildirib ki, Fərid Xayrulinin “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi ilə sıx əməkdaşlıq edib. “Bugünkü tədbirin Şirvanşahlar Sarayı Kompleksində keçirilməsi təsadüfi deyil. O, aramızda olmasa da onunla bağlı olan xatirələrimiz bizimlə qalacaq. Fəridin ailəsi onun xatirə gecəsində iştirak etməsə də haqqında deyilən sözlər onlara çatdırılacaq”.

Əməkdar incəsənət xadimi, kinooperator Rafiq Qəmbərov deyib: “Mən foto çəkməyi sevdiyim üçün Xayrulinlə yoldaşlığımız yarandı və 50 ilə yaxın davam etdi. Fərid Xayrulin özünü fotoqraf deyil, fotojurnalist adlandırırdı. Onun özünəməxsus bir fotoqraf olması burada sərgilənən şəkillərdə üzə çıxır. Çünki o, gördüklərini deyil, hiss etdiklərini çəkirdi. Elə bunun nəticəsi idi ki, təcrübəli fotoqrafın lentə aldığı kadrlar həyatın bir parçası kimi canlı təsir bağışlayırdı”.

Qeyd edək ki, avqustun 30–dan sentyabrın 5-dək Şirvanşahlar Sarayı Kompleksinin birinci həyətində davam edən xatirə sərgisində, fotoqrafın şəxsi kolleksiyasından 40-dan çox əsəri nümayiş olunur.