XƏBƏRLƏR

Klassik poetik ənənələrin layiqli davamçılarından biri olan Rəfiq Zəka Xəndan zəngin ədəbi fəaliyyəti dövründə milli poeziyamıza dəyərli töhfələr bəxş edib. Onun yaradıcılığının əsas istiqamətləri Vətənə məhəbbət, tarixi-mədəni dəyərlərə bağlılıq, azərbaycançılıq və istiqlal ideyalarının tərənnümündən ibarətdir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlər noyabrın 27-də Dövlət Mahnı Teatrında Mədəniyyət Nazirliyi və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin birgə təşkilatçılığı ilə Azərbaycan poeziyasının tanınmış nümayəndəsi, Dövlət mükafatı laureatı, Əməkdar incəsənət xadimi, professor Rəfiq Zəka Xəndanın 80 illiyinə həsr olunmuş tədbirdə səslənib.

Gecədə çıxış edən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi İlqar Fəhmi Rəfiq Zəka Xəndanı XX əsr Azərbaycan poeziyasında öz yeri olan bir qələm adamı kimi dəyərləndirib.

Xüsusilə qeyd edilib ki, onun Azərbaycan ədəbiyyatına sonsuz sevgisi XX əsr Azərbaycan elminin böyük simalarından olan atası Cəfər Xəndanla bağlıdır.

O, görkəmli ədibin şəxsi keyfiyyətləri barədə məlumat verib, şairin klassik ənənələrə sadiqliyini, Vətənə məhəbbət, tarixi-mədəni dəyərlərə bağlılığını yüksək dəyərləndirib, musiqi mədəniyyətimizin inkişafındakı xidmətlərini minnətdarlıq hissləri ilə xatırladıb.

Bildirilib ki, hər zaman milli ideyalı əsərləri ilə azərbaycançılığı, türkçülüyü təbliğ edən şair ölkəmizin müstəqilliyini görsə də, xalqımızın üzləşdiyi ağrılara dözə bilməyərək dünyadan vaxtsız köçüb.

Filologiya elmləri doktoru Vaqif Yusifli tədbirdə çıxış edərək Rəfiq Zəka Xəndanın ömür yolundan və yaradıcılığından söz açıb.

Bildirilib ki, R.Zəkanın 23 yaşında çap olunan ilk şeirlər kitabının adı “Çağlayan” idi. Bu kitabı o, unudulmaz şairimiz Mikayıl Müşfiqə ithaf etmişdi. Müşfiqin sağlığında bu adda bir kitabı çap olunmalı idi, lakin məlum səbəblərdən bu, həyata keçmədi. Amma Rəfiq Zəka şairin arzusunu o adla əbədiləşdirməyə çalışdı.

Bütün yaradıcılıq dövründə Rəfiq Zəka 20-dən çox kitabın müəllifi kimi böyük şöhrət qazanıb. Yaşadığı 59 illik bir zaman kəsiyində böyük istedadı və yorulmaz fəaliyyəti ilə adını ədəbiyyat tariximizə əbədi həkk etdirib.

Rəfiq Zəka Xəndanın əsərləri nəinki vətəni Azərbaycanda, qardaş Türkiyədə də böyük sevgi ilə oxunur. O, Türkiyə Folklor Akademiyasının fəxri akademiki seçilib, Beynəlxalq Atatürk mükafatı laureatı olub, qardaş ölkənin bir çox bədii jurnallarının redaksiya heyətində təmsil olunub. Ankara və İstanbulda kütləvi tirajlarla kitabları çap edilib. Bir sözlə o, Azərbaycan və Türkiyə arasında ədəbi körpü rolunu oynayıb.

Qeyd edilib ki, Rəfiq Zəka ədəbiyyatımızın müxtəlif problemlərinə aid yazdığı onlarla məqalənin, bir sıra dərs vəsaitinin müəllifi, ötən əsrin ədəbiyyat tarixinin mötəbər və nüfuzlu tədqiqatçılarından biri kimi tanınır. Klassik Şərq ədəbiyyatını, ərəb və fars dillərini dərindən bildiyindən görkəmli söz ustadları haqqında əsərlər nəşr etdirib, dünya klassik ədəbiyyatı nümunələrini dilimizə tərcümə edib.

Vurğulanıb ki, onun özünəməxsus poeziyası geniş oxucu rəğbəti qazanıb, sözlərinə mahnılar bəstələnib. Şair heca və əruz vəznlərində əsərlər yaradıb. Bəstəkarların, demək olar ki, əksəriyyəti nəğməkar-şairin 300-dən çox şeirinə müraciət edərək, unudulmaz mahnılar bəstələyib.

Rəfiq Zəkanı iti hafizəli bir insan kimi də xatırlayan natiq deyib ki, az-az adamların yaddaşı bu qədər güclü ola bilərdi. O, Azərbaycan poeziyasının ən dəyərli nümunələri ilə yanaşı, türk şairi Əbdülhəqq Hamidin 5 min misralıq “Məqbər” poemasını da əzbər bilirdi.

Gecədə Rafiq Zəkanın şeirlərindən nümunələr səsləndirilib, tanınmış və gənc musiqiçilər tərəfindən sözlərinə yazılmış mahnılar ifa olunub.

Sonda şairin oğlu Xəndan Rafiq Zəka oğlu tədbirin təşkilatçılarına və iştirakçılarına minnətdarlığını bildirib.

Bu gün "Qarabağ" UEFA Avropa Liqasında növbəti oyununu keçirəcək.

"Report" xəbər verir ki, Qurban Qurbanovun rəhbərlik etdiyi kollektiv qrup mərhələsinin V turu çərçivəsində İspaniyanın "Sevilya" komandasının qonağı olacaq. "Ramon Sançes Pisxuan" stadionunda baş tutacaq matç Bakı vaxtı ilə saat 24:00-da start götürəcək.

Sumqayıtın şəhər statusu almasının 70 illiyi ilə bağlı möhtəşəm tədbirlər, bu münasibətlə ölkə rəhbərinin Sumqayıta gəlişi və yeni mədəniyyət obyektlərinin açılışında iştirak etməsi bütün sumqayıtlılar kimi teatrın yaradıcı heyətinə unudulmaz təəssüratlar bəxş etdi. Eyni zamanda ümumşəhər tədbirinin mədəni-kütləvi şənliyin hazırlanmasında əməkdaşlarımızın iştirakı, həmçinin bir qrup işçinin mükafatlandırılması qəlbimizi qürur hissi ilə doldurdu.

Ümumiyyətlə son illərdə teatra göstərilən qayğı yeni layihələrin gerçəkləşməsi və teatra tamaşaçı axınının güclənməsinə rəvac verir.

Sumqayıt Dövlət Dram Teatrından Trend-ə verilən məlumata görə, bu günlərdə teatr daha bir bayram ovqatı yaşadı. Belə ki, dövlət başçısının dahi dramaturq C.Cabbarlının 120 illiyinin xüsusi qeyd edilməsi ilə bağlı imzaladığı Sərəncama uyğun olaraq Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazırliyinin təşkilatçilığı ilə noyabrın sonu Cəfər Cabbarlı həftəsi çərçivəsində teatr bayramı keçirilir. Bakı və bölgə teatrlarının qatıldığı tədbirdə ədibin ayrı-ayrı əsərləri nümayiş etdirilir.

Noyabrın 26-da növbə Sumqayıtlılara çatdı. Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrında Sumqayıt Dövlət Dram Teatrında ərsəyə gəlmiş "Solğun çiçəklər" tamaşası oynanıldı. Tamaşanın quruluşçu rejissoru Elşən Zeynallı, quruluşçu rəssamı Elşən Sərxanoğludur. Plastik həll və rəqslərin quruluşu Vüsal Mehrəliyevə, musiqi tərtibatı isə İradə Muradovaya məxsusdur. Quruluşçu rejissor Elşən Zeynallının klassikaya yeni baxış bucağı özünü maraqlı traktovkada göstərdi. Teatr ictimaiyyəti, gənclər, ziyalılar, bir sözlə müxtəlif kontingentdən olan insanlar iki saat ərzində bir ortaq düşüncəyə, zövqə gətirən tamaşanın qeyri-adi yozumu və truppanın mükəmməl oyunu oldu. Qeyd edək ki, obrazları əməkdar artistlər İzaməddin Bağırov, Cəlal Məmmədov, Sədaqət Nuriyeva, aktyorlar İlahə Səfərova, Şəhla Məmmədova, İlqar İbrahimov və Rövşən Əsgərov canladırırlar. Tamaşadan sonra maraqlı müzakirə oldu. Cəfər Cabbarlının nəvəsi Qəmər xanım yaradıcı heyətə minnətdarlığını bildirdi. O söylədi ki, Cəfər Cabbarlı təfəkkürünü və ruhunu qoruyub saxlamaqla müxtəlif dəyişikliklər, eksperimentlər yerinə düşür və pyesin uzunömürlülüyünə fayda verir.

Tamaşanın rejissoru Elşən Zeynallı yaradıcı heyəti təbrik etdi və vurğuladı ki, eksperimentə, improvizəyə, aktyor məharətinin açılmasına rəvac verən əsərlər ölməzdir. Böyük Cəfərin ədəbi materialları da özündə məhz bu nüansları birləşdirir.

UNESKO-nun “Ümumdünya mədəni və təbii irsin qorunması haqqında” Konvensiyasının Baş Assambleyasının 22-ci sessiyasında iştirak məqsədilə Parisdə səfərdə olan nazir Əbülfəs Qarayev səfər çərçivəsində UNESKO-nun baş direktoru Odre Azuleylə görüşüb.

Mədəniyyət Nazirliyindən Trend-ə verilən məlumata görə, görüşdə Azərbaycan-UNESKO əlaqələri, “Bakı Prosesi” çərçivəsində təşkil edilən V Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun nəticələri, Ümumdünya İrs Komitəsinin Bakıda keçirilmiş 43-cü sessiyası və nəticələri, 2020-ci il VII Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumu və 2021-ci il Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu, Azərbaycanın UNESKO-nun qeyri-maddi mədəni irs üzrə Hökümətlərarası Komitəsindəki fəaliyyəti, həmçinin İraqın Mosul şəhərinin tarixi və mədəni irsinin bərpasına dəstək layihəsi ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb.

Xanım Odre Azuley Ümumdünya İrs Komitəsinin 43-cü sessiyasının yüksək səviyyədə təşkil edilməsi ilə əlaqədar Əbülfəs Qarayevə təşəkkürünü bildirib. Baş direktor Azərbaycana ilk səfəri zamanı Azərbaycanın Birinci Vitse-Prezidenti, UNESKO-nun Xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyeva ilə görüşdən xoş təəssüratlarla ayrıldığını qeyd edib.

Əbülfəs Qarayev, öz növbəsində cari ilin 19 noyabr tarixində UNESKO baş qərargahında keçirilmiş Mədəniyyət nazirləri Forumunun əhəmiyyətini qeyd edərək forumun formatının ölkəmiz tərəfindən dəstəkləndiyini diqqətə çatdırıb.

Nazir Bakı şəhərinin UNESKO-nun Yaradıcı Şəhərlər Şəbəkəsinə daxil edilməsinə görə təşəkkürünü bildirib və hazırda bununla bağlı bir sıra işlərin həyata keçirildiyini söyləyib.

Əbülfəs Qarayev, həmçinin cari ilin 27 noyabr tarixində UNESKO baş qərargahında təşkilatın “Ümumdünya mədəni və təbii irsin qorunması haqqında” Konvensiyasının Baş Assambleyasının 22-ci sessiyasında Ümumdünya İrs Komitəsinin sədri qismində 2018-2019-cu illər ərzində görülən işlər və Komitənin 43-cü sessiyasında qəbul edilən qərarlarla bağlı hesabatla çıxış edəcəyini bildirib.

Görüşdə yaradıcı sənayelərin inkişafı və bu istiqamətdə UNESKO ilə birgə fəaliyyətin həyata keçirilməsi ilə bağlı da fikir mübadiləsi aparılıb.

30 noyabr - 1 dekabr tarixlərində “Park Bulvar”da Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyinin (KOBİA) dəstəyi ilə fiziki imkanları məhdud şəxlərin əl işlərinin satış-sərgisi keçiriləcək.

Agentlikdən Trend-ə verilən məlumata görə, 3 dekabr – Beynəlxalq Əlillər Gününə həsr olunmuş sərginin məqsədi əlilliyi olan istedadlı şəxslərin fəaliyyətini ictimaiyyətə təqdim etmək, əl işlərinin satışına dəstək göstərməkdir.

Sərgidə əlilliyi olan şəxslər tərəfindən hazırlanmış suvenirlər, ağac üzərində oymalar, xalçaçılıq, tikmə və toxuma nümunələri, rəsmlər, bəzək əşyaları və aksesuarlar və s. nümayiş olunacaq.

Qeyd edək ki, KOBİA əlillər və sosial həssas qrupa aid insanlar arasında sahibkarlıq fəaliyyətini təşviq edir, onların hazırladığı əl işlərinin nümayiş olunmasına və satışına dəstək üçün müxtəlif sərgilərdə, həmçinin sahibkarlıq sahəsində bilik və bacarıqlarının artırılması üçün təlim və seminarlarda iştirakına dəstək göstərir.

Prezident İlham Əliyev Gənclər və İdman Nazirliyi ilə Pakistanın Əyalətlərarası Koordinasiya Nazirliyi arasında idman sahəsində əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumunun təsdiq edilməsi barədə fərman imzalayıb.

Fərmanda qeyd edilir ki, Azərbaycan Respublikasının Gənclər və İdman Nazirliyi ilə Pakistan İslam Respublikasının Əyalətlərarası Koordinasiya Nazirliyi arasında idman sahəsində əməkdaşlıq haqqında 2019-cu il oktyabrın 21-də Bakı şəhərində imzalanmış Anlaşma Memorandumu təsdiq edilsin.

Fərmanda göstərilən Anlaşma Memorandumu qüvvəyə mindikdən sonra Azərbaycan Respublikasının Gənclər və İdman Nazirliyi onun müddəalarının həyata keçirilməsini təmin edəcək.

Xarici İşlər Nazirliyinə tapşırılır ki, Anlaşma Memorandumunun qüvvəyə minməsi üçün zəruri olan dövlətdaxili prosedurların yerinə yetirildiyi barədə Pakistan İslam Respublikası Hökumətinə bildiriş göndərsin.

Prezident İlham Əliyev Xırdalan şəhərində avtomobil yollarının əsaslı təmiri ilə bağlı tədbirlər haqqında sərəncam imzalayıb.

Sərəncamda qeyd edilir ki, Xırdalan şəhərində ümumi uzunluğu 5,1 kilometr olan avtomobil yollarının əsaslı təmiri məqsədilə Azərbaycan Respublikasının 2019-cu il dövlət büdcəsində nəzərdə tutulmuş Azərbaycan Respublikası Prezidentinin ehtiyat fondundan Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinə 3,9 milyon milyon manat ayrılsın.

Maliyyə Nazirliyi sərəncamda göstərilən məbləğdə maliyyələşməni təmin edəcək.

Noyabrın 26-da Azərbaycan Milli Xalça Muzeyində “Kəlağayı: ipək qanadlar” adlı sərginin açılışı olub.

AZƏRTAC xəbər verir ki, sərgi kəlağayı sənətinin “Kəlağayı simvolizmi və ənənəvi sənəti” adı ilə UNESKO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edilməsinin beş illiyinə həsr edilib.

Milli Xalça Muzeyinin direktoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi Şirin Məlikova çıxış edərək sərgi haqqında məlumat verib. Bildirib ki, ekspozisiyaya Azərbaycanın Əməkdar rəssamı İnna Kostinanın şəxsi kolleksiyasından 30-dan çox kəlağayı nümunəsi, o cümlədən ipək üzərində batika texnikasında hazırlanmış onun müəllif olduğu 30 panno daxildir. Sərgi konsepsiyasının əsasını ənənəvi, yəni klassik və ipək üzərində rəsm sənətinə müasir, yəni müəllif yanaşmanın sintezi təşkil edir. Vurğulanıb ki, İnna Kostinanın xüsusi olaraq bu layihə üçün yaratdığı pannolarını Şəki və Basqalda keçən əsrdə qədim texnologiya əsasında müxtəlif müəlliflər tərəfindən hazırlanmış kəlağayılar ilə bir arada görmək mümkündür.

Həmin kolleksiyada İnna Kostinanın müəllif işi də var. Bu qızılı ornamentli, bənövşəyi kəlağayı Basqalda Rəna İbrahimbəyova və Cəlil Tarverdiyevin yaratdığı “Kəlağayı” baramaçılıq mərkəzində 2003-cü ildə keçirilən yaradıcılıq forumunda hazırlanıb. Orada İnna Kostina Azərbaycanın digər ipək üzrə rəssamları - T.Ağababayeva, İ.Zeynalova və F.Məmmədova ilə birlikdə bütün qədim texnologiyaları nəzərə almaqla, öz eskizləri əsasında kəlağayılar yaradıb.

Mədəniyyət Nazirliyinin sektor müdiri Qalib Qasımov, Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının professoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi Məmmədhüseyn Hüseynov və Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvü Cəlil Tanrıverdiyev çıxış edərək rəssamın yaradıcılığından bəhs edib, sərginin əhəmiyyətindən söz açıblar.

Sonra qonaqlar sərgiyə baxıblar.

Avropa İttifaqının Efiopiyadakı nümayəndəliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən "Avropa Film Festivalı" çərçivəsində Əddis-Əbəbə şəhərində yerləşən "VAMDAS" kinoteatrında Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın layihə rəhbəri və icraçı prodüseri olduğu "Əli və Nino" bədii filmi təqdim olunub.

Azərbaycanın Efiopiyadakı səfirliyindən AZƏRTAC-a bildiriblər ki, tədbirdə çıxış edən səfir Elman Abdullayev qonaqları salamlayaraq ölkəmizdə tolerantlıq və multikulturalizm ənənələri ilə yanaşı, ilk respublikamızın qurulması prosesini beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdıran bu ekran əsərinin xüsusi əhəmiyyətə malik olduğunu qeyd edib.

İzləyicilərin geniş marağına səbəb olmuş filmin nümayişində Əddis-Əbəbədə akkreditə olunmuş diplomatik korpusun, beynəlxalq təşkilatların və Efiopiya ictimaiyyətinin nümayəndələri iştirak ediblər.

Britaniyanın nüfuzlu “The Independent” nəşri son 10 ilin ən yaxşı 40 ekran əsərinin siyahısını dərc edib. AZƏRTAC qəzetin saytına istinadla xəbər verir ki, birinci yerə rejissor Barri Cenkinsin lentə aldığı “Ay işığı” filmi layiq görülüb. Bu kinorejissor müasir kinematoqrafın ən görkəmli nümayəndəsi hesab edilir. Onun filmi 2017-ci ildə üç “Oskar” mükafatı alıb.

Siyahıda ikinci yeri rejissor Todd Heynsin “Kerol” bədii filmi tutur. 1950-ci illərin Nyu-Yorkunda iki qadının münasibətlərindən bəhs edən ekran əsərini dərin romantik və dramatik film adlandırıblar. Baş rolun ifaçısı Keyt Blanşet və onun filmdə tərəfdaşı Runi Mar “Oskar” mükafatına namizəd göstərilib, lakin hər iki aktrisa mükafatsız qalıb.

Üçüncü yerdə Cordan Pilin “Rədd ol” trilleri qərarlaşıb. Jurnalistlərin qənaətinə görə, bu ekran əsəri XXI əsrin əxlaqi dəyərlərinin ən yaxşı təcəssümüdür. Sonrakı yerləri Pol Tomas Andersonun “Şəffaf ip”, Koen qardaşlarının “Lyuin Devisin içindəki” filmləri tutur. İlk onluğa daxil edilmiş filmlər arasında “Amerika gözəli”, “Paddinqtonun macəraları 2”, “Dəli Maks: Qəzəb yolu”, “Sən heç vaxt burada olmamısan” və “XX əsrin qadınları” bədii filmləri də var.

Bu ilin iyulunda “IndieWire” nəşrinin jurnalistləri də son onilliyin ən yaxşı filmlərinin siyahısını tərtib ediblər. Həmin siyahıda da birinci yerə “Ay işığı” filmi layiq görülüb.