XƏBƏRLƏR

Jurnalist Əli Zülfüqaroğlu və diaspor üzrə araşdırmaçı ekspert Elnur Eltürkün həmmüəllifliyi ilə dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvi haqqında məqalə İngiltərənin “T-VINE” saytında yayımlanıb.

Bu barədə AZƏRTAC-a Elnur Eltürk məlumat verib. O bildirib ki, məqalədə dahi Azərbaycan şairinin həyat və yaradıcılığından söhbət açılır, Nizami Gəncəvinin Şərq və Qərb ədəbiyyatına təsiri qeyd edilir. Eyni zamanda, Qərb ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələri və araşdırmaçılarının Nizami Gəncəvi haqqında fikirlərinə yer verilir.

Məqalədə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə 2021-ci ilin ölkəmizdə “Nizami Gəncəvi İli” elan edilməsi, dahi şairin irsinin daha da dərindən öyrənilməsi vurğulanır və Nizaminin əsərlərində bəşəri dəyərlərin önə çəkildiyi bildirilir.

Sentyabrın 6-da Mədəniyyət Nazirliyinin kollektivi, tanınmış incəsənət nümayəndələri Xalq artisti Yaşar Nurinin məzarını ziyarət ediblər.

AZƏRTAC xəbər verir ki, Xalq artisti Hacı İsmayılov unudulmaz sənətkarın həyat və yaradıcılığından danışıb, onun mədəniyyətimizin inkişafındakı xidmətlərindən söz açılıb. “Biz Yaşar Nuri ilə teatrda birgə tamaşalarda çıxış etmişik. Biz onunla dost idik. Hamı onunla dostluq etmək istəyirdi”, - deyə H.İsmayılov vurğulayıb.

Bildirib ki, mərhumun həyat yoldaşı Rəhimə xanım, onun xəstə vaxtlarında ananın körpəsinə göstərdiyi qayğını yoldaşına göstərib. O, qeyd edib ki, görkəmli sənətkarın işıqlı xatirəsi Azərbaycan tamaşaçısının yaddaşında daim yaşayacaq və mədəniyyətimiz var olduqca, Yaşar Nuri də hər zaman yad ediləcək.

Tanınmış aktyor, Xalq artisti Rafiq Əzimov deyib: “Yaşar Nuri teatr və kino sahəsində özünü peşəkar aktyor kimi təsdiqləyib. O, macar bəstəkarı İmrə Kalmanın “Silva” əsərini elə məharətlə oynayıb ki, heç kim onu səhnədə təkrar edə bilməz”.

Yaşar Nuri ilə tez-tez səhnəni bölüşən Əməkdar artist Əli Nur onunla bağlı xatirələrindən söz açıb. Tələbəlik vaxtlarını xatırlayan Ə.Nur bildirib ki, Yaşar Nuri bəxti gətirən bir insan olub. O, hələ tələbə və müəllimlər arasında sevilib sonradan bütün xalqın sevincini qazanıb. Allah-təala ona peşəkar və yaddaqalan aktyor olmaq üçün bütün keyfiyyətləri bəxş edib.

Mərhumun həyat yoldaşı Rəhimə xanım Yaşar Nurinin xatirəsinə göstərilən ehtirama görə təşəkkür edib.

Kazan şəhərində XVII Kazan Beynəlxalq Müsəlman Filmləri Festivalı açılıb.

Report “Tatar İnform”a istinadən xəbər verir ki, tədbirin açılışında iştirak edən kino sənəti nümayəndələri arasında rejissorlardan Eldar Yağafarov (Tatarıstan), Rahul Aicaz (Pakistan), Daniel Quliyev (Azərbaycan), aktyorlardan Əli Burak Ceylan, Aleksandr Nosik, Tatyana Abramova, Yevgeniya Rozanova iştirak ediblər.

Bütövlükdə 100-dək film göstəriləcəyi festivalın proqramına tammetrajlı oyun filmləri, tammetrajlı sənədli filmlər, qısametrajlı oyun filmləri, qısametrajlı sənədli filmlər, eləcə də Tatarıstan rejissorlarının filmlərinin nümayiş olunduğu "Milli Müsabiqə" daxildir.

Festival sentyabrın 10-dək davam edəcək.

Özbəkistanın “uchildiz.uz” portalı Azərbaycanın qədim rəqsləri haqqında rus dilində “Azərbaycan milli rəqsi: tarix və mənbələr” sərlövhəli material çap edib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, məqalədə Azərbaycan rəqslərinin tarixinin qədim dövrlərə gedib çıxdığı bildirilir. Rəqs sevincli və kədərli emosiyalarla yanaşı düşmənə nifrət hissini də nümayiş etdirir. Rəqslər vasitəsilə əcdadlarımız ovda və ya müharibədə uğur qazanmaq üçün Allahdan kömək istəyiblər, Allaha hörmət və sevgilərini rəqslər vasitəsilə bildiriblər.

Azərbaycanın tanınmış rəqqaslarından olan Əminə Dilbazi, Afaq Məlikova, Roza Xəlilova, Böyükağa Məmmədov və başqaları öz ifalarında milli elementləri qoruyub saxlamaqla rəqslərimizi xeyli inkişaf etdirə biliblər. Yazıda Azərbaycanın qadın və kişi rəqsləri haqqında da söhbət açılır.

Qeyd olunur ki, “Novruzu”, “Səməni”, “Ceyranı”, “Xıdır İlyas”, “İnnabı”, “Lalə”, “Bənövşə”, “Kosa-kosa”, “Qodu-qodu” rəqslərində emosiya da var, sevinc də, kədər də...

Bildirilir ki, “Yallı” rəqsi Azərbaycanda çox populyardır. Bu rəqsin müxtəlif növləri var. Təsadüfi deyil ki, “Yallı” rəqsi Qobustan qayalarında da öz əksini tapıb.

Yazıda dünyanın bir çox səyyah və etnoqrafının Azərbaycan rəqslərinin gözəlliyi və əlvanlığı haqqında məlumat verməsi haqqında da faktlar qeyd olunub.

Məqalə Özbəkistandakı Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin təşəbbüsü ilə çap olunub.

Şuşada Vaqif Poeziya günlərinin keçirilməsi o qədər böyük hadisədir ki, bundan layiqincə danışmaq üçün ilk növbədə, hər birimizin şüuraltımız idrak etməlidir. Bu tarixi hadisə ilk növbədə, 1982-ci ilin 14 yanvarında ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin Şuşada Molla Pənah Vaqif məqbərəsinin açılışının bir növ başqa formada, amma eyni missiya çərçivəsində təkrarlanması nöqteyi-nəzərindən əhəmiyyətlidir. Aradan keçən 39 illik zaman müddəti bizim üçün sınaq məqamı oldu. Bakıdan Şuşaya gətirən uzun yolda yaşadığımız ağrıları, itkilərimizi, fəci və nisgil dolu illəri birər-birər xatırlayarkən qəfil qarşımızda görünən “Zəfər yolu” gözəl, işıqlı bir sabahın rəmzi kimi sanki bütün ağrıların üzərindən sığal çəkdi. Bu duyğunu bizə qazandıran Ali Baş Komandan İlham Əliyevə, qəhrəman əsgərlərimizə sonsuz şükranlıq borcumuz var.

Şuşada Vaqif Poeziya Günləri çərçivəsində keçirilə “Ədəbi müstəvidə Qarabağın dünəni və bu günü” adlı ilk elmi simpoziumun iştirakçısı olmaq isə insana bir başqa fəxarət duyğusu yaşadır. Görünür, möcüzələrə inanmaq lazımdır.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlə simpoziumun iştirakçısı olmuş filologiya elmləri doktoru, “Ədəbiyyat qəzeti”nin və Ədəbiyyat İnstitutunun şöbə müdiri, YAP İdarə Heyətinin üzvü Elnarə Akimovanın “Vaqif Poeziya Günlərinin bərpası – təkrarlanan tarixi missiya” adlı yazısında yer alıb. Yazını təqdim edirik.

Molla Pənah Vaqif ədəbiyyat tariximizdə mərhələ yaradan sənətkardır, realist şeirin ilk yaradıcılarındandır, sevgiyə və gözəlliyə, kədərə və əzaba yanaşması ilə fərqli müstəvidə qərarlaşan şairdir. Əlbəttə ki, Vaqif öz dövrünün tanınmış ictimai-siyasi xadimi, diplomatı olub, Qarabağ xanlığında ən mühüm qərarların verilməsində öz ağlı və səriştəsi ilə iştirak edib. Amma hər şeydən əvvəl Vaqif şairdir, bu günə qədər sevilən bir çox misilsiz poetik örnəklərin müəllifidir. Bəs Vaqifin Azərbaycan ədəbiyyatında yeri, rolu hansı xüsusiyyətləri ilə seçilir? Bunu ilk növbədə, dövrün özünün izahını verməklə aydınlaşdırmaq mümkündür. Məlumdur ki, XVII-XVIII əsrlər Azərbaycan mədəniyyətinin inkişaf tarixində intibah, oyanış dövrüdür. Bu dövrü fərqləndirən əsas cəhətlər milli dilin ədəbi yaradıcılıqda hakim mövqe tutması, xalq yaradıcılığının və milli folklor janrlarının tam təşəkkülü ilə əlamətdardır. Bu mənada, dövrünün şairi kimi Vaqifin üslubu özündən əvvəlki klassiklərin üslubundan fərqlənib. Daha rəvan, sadə üslub, hamının başa düşəcəyi, anlayacağı dil, milli bədii təfəkkürün və özünüdərketmənin təzahürünün güclənməsi və s.

Vaqif mərhələsinin özünün əvvəlki və sonrakı ədəbiyyata böyük təsiri oldu, bir növ körpü rolunu oynadı. O, özündən əvvəlki ədəbiyyatı milli zəmində yekunlaşdırdı və sonrakı ədiblərin bir çox maarifçi məsələlər və istiqamətlər yönündə fəaliyyət göstərmələrinə yol açdı. Təsadüfi deyil ki, Vaqifin açdığı işıqdan yola çıxan XIX əsr dühalarının - Mirzə Fətəli Axundzadənin, Mirzə Şəfi Vazehin və Abbasqulu ağa Bakıxanovun milli ədəbiyyatı və dili inkişaf etdirmək yönündə çabaları onların öz sahələrində yeniliklərə imza atmaları ilə nəticələndi. Zənnimcə, biz “Vaqifə qədər” olan bir dövrü tədqiq etmişik, indi qarşıda duran problemlərdən biri Vaqifdən sonrakı mərhələni öyrənmək, onun təsir etdiyi məqamları üzə çıxartmaq olmalıdır.

Vaqif yeni tipli ədəbiyyatın yaradıcısıdır. Onun şeirlərində təbiət öz zənginliyi və çoxçalarlılığı, insan öz mühiti və məişəti, xasiyyət və rəftarı, gözəllik və incəliyi ilə tərənnüm obyektidir. Professor Rüstəm Kamalın bu dövrlə bağlı maraqlı qənaəti var: “XVIII əsr Azərbaycan mədəniyyətini əslində “göz mədəniyyəti” adlandırmaq olar. Şuşanın tikilməsi də, Vaqifin poeziyası da “göz mədəniyyəti”nin təzahürüdür”.

Burada “görmə” məqamı üzərində dayanmağa ehtiyac var. Daha çox içə, daxilə yönəlmək mənasında. Yəni bu qüdrətli şair gerçəklərin yalnız zahiri tərəflərinin təsvirinə yönəlməmiş, acı və sərt həqiqətlərin görünən tərəfləri, zahiri əlamətləri ilə yanaşı, daxili mahiyyətini də mənalandırmış, bəzən isə hətta ziddiyyətləri ilə birlikdə əks etdirmiş, batinin dərkini verməyə nail olmuşdur. Şairin “Bayram oldu”, “Görmədim” müxəmməsi və s. kimi şeirləri buna nümunə ola bilər.

Molla Pənah Vaqifin ilk tədqiqi Firudin bəy Köçərlinin, Salman Mümtazın adı ilə bağlıdır. Sonrakı illərdə Həmid Araslı, Araz Dadaşzadə, Əziz Mirəhmədov, Yaşar Qarayev ilə sahə böyüyüb. Hər birinin də dövrə və Vaqif yaradıcılığına fərqli yanaşması olub. Həmid Araslı onu realist şair, Araz Dadaşzadə realist ədəbi metoda yiyələnmiş ilk sənətkar, Əziz Mirəhmədov təsviri realizm üslubunun nümayəndəsi, Yaşar Qarayev realizmin hazırlıq mərhələsini yaradan ədib kimi xarakterizə edib. Bütün bu tədqiqatlar sovet dövründə gerçəkləşən işlərdir. Vaqifin müstəqillik illərində ədəbi prosesə yeriməsi akademik Nizami Cəfərovun adı ilə bağlıdır. Nizami Cəfərov 1988-ci ilin sonlarında “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetində çap etdirdiyi “Azərbaycan intibahı: problemlər, mülahizələr” məqaləsində, daha sonra isə 1991-ci ildə işıq üzü görən “Füzulidən Vaqifə qədər” kitabında mifoloji yaddaş, folklor potensialı ilə yeni dövr kontekstinə daxil olan XVIII əsri və Vaqif yaradıcılığını milli oyanış, intibah mədəniyyətinin zəmini kimi təqdim etdi. Bu fikir həmin dövr ədəbiyyatşünaslığında geniş polemikalara rəvac verdi, müxtəlif ədəbi instansiyalarda, o cümlədən Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunda müzakirəsi təşkil olundu. Ölkənin demək olar ki, bütün ciddi alimləri bu tezislə bağlı fikir və mülahizələrini bölüşdülər. “Müstəqillik dövrünün ədəbi tənqidi” adlı tədqiqatım üzərində çalışarkən bu tezis ətrafında necə geniş müzakirələr aparıldığının şahidi olmuşdum. Bu müzakirələr sonucunda həm XVIII əsrə və onun yaradıcı şəxsiyyətlərinə, o cümlədən Vaqif irsinə münasibətdə çoxsaylı yanaşmalar meydana qoyuldu.

Vaqif irsinə son yanaşma kimi bu yaxınlarda çap olunan İsa Həbibbəylinin “Molla Pənah olan Vaqif” monoqrafiyasının adını çəkə bilərik ki, bu kitabda İsa müəllim Vaqifi erkən realizm ədəbi cərəyanının banisi kimi təqdim edir. Nəinki XVIII əsr, ona qədər davam tapmış bütün ədəbi mərhələlər, klassik ədəbiyyat “Vaqif ədəbi mərhələsi”nə nəzərən tədqiq və şərh olunur.

Təbii ki, Vaqif elə bir parlaq ədəbi istedada malik sənətkardır ki, özü ilə bağlı ədəbiyyatşünaslıqda fərqli və modern sənət prinsipləri kontekstində araşdırmalara imkan verəcəkdir. Bu sırada, “Ədəbiyyat qəzeti”ndə çap olunan son dörd yazını da qeyd etmək istərdim: Cavanşir Yusiflinin “Formanın müqəddəs sirri” silsiləsindən Vaqif haqqında yazdığı II məqaləni, Azər Turanın “Poeziyada "Görmədim" müxəmməsi ilə başlayan estetik qürub, yaxud Vaqif ömrünün və türbəsinin faciəli aqibəti”, Tahirə Məmmədin “Şuşa ədəbi məclisləri: funksiya və missiyası” və Səadət Şıxıyevanın “Nisgilli könüllərin tərcümanı Şuşa Qarabağ şairlərinin şeirləri əsasında” məqalələrini. Bu kitab və məqalələri niyə xatırlatdım? “Ədəbi müstəvidə Qarabağın dünəni və bugünü” mövzusunu müzakirə ediriksə gələcək tədqiqatçılara geniş müstəvilərə adlamağa impuls verən mətnlərlə bələdçilik etməliyik.

Məlumdur ki, Molla Pənah Vaqif ilk şeirlərini müəllimliklə məşğul olduğu illərdə yazmış, pedaqoji fəaliyyətinin Şuşa mərhələsində bədii yaradıcılıqla daha intensiv şəkildə məşğul olmuşdur. Lakin Molla Pənah Vaqif ömrünün son günlərini çox bədbin yaşamış, bu kədəri özünün “Görmədim” müxəmməsi ilə hərtərəfli ifadə etmişdir. Həyatının faciə ilə bitən sonluğu da şairimizin qoca vaxtında yazdığı şeirlərdə əks olunmuş estetik qüruba adekvat olaraq yekunlaşmışdır. Cavanşir Yusiflinin yazdığı kimi, “gözəlliyi hiss etdiyinə, bildiyinə görə faciələrə tuş gəlmişdi”, cəzalanmışdı sanki. Ancaq bu gün sevinirik ki, böyük şairimizin ruhu şaddır. Otuz ilə yaxın işğal dönəmindən sonra o, öz azadlığına, ruhsal bütövlüyünə qovuşub. Vaqifin türbəsi hər zaman Şuşada ziyarətgah olub. Allaha şükürlər olsun ki, hər şey əzəli və əbədi gerçəkliyinə qayıdır. Şairin bizə heç zaman yadlaşmayan məqbərəsi artıq indinin və sabahkı nəslin daim ziyarət edəcəyi müqəddəs mehraba, qutsal məkana çevrilməkdədir.

Yaponiyanın Hamamatsu şəhərinə səfər edən Azərbaycan Respublikası Milli Paralimpiya Komitəsinin (ARMPK) əməkdaşları bu şəhərdə yerləşən Dünya Musiqi Alətləri Muzeyinə Heydər Əliyev Fondunun hədiyyəsi olan tar, kamança və qaval təqdim ediblər.

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri xəbər verir ki, bu münasibətlə muzeydə keçirilən mərasimdə Azərbaycanın Yaponiyadakı səfirliyinin birinci katibi Rövşən Cəfərov, ARMPK-nın şöbə müdiri Rüfət Hacılı və mətbuat katibi Azər Tapdıqov, Azərbaycan Yaponiya Dostluq Mərkəzinin sədri, Dünya Azərbaycanlılarını Əlaqələndirmə Şurasının üzvü Xəlil Kələntər iştirak ediblər.

Əvvəlcə qonaqlara muzey haqqında ətraflı məlumat verilib. Qeyd olunub ki, muzey 1995-ci ilin aprelində təsis edilib. Məqsəd həm yapon, həm də dünya xalqlarının qədim və müasir musiqi alətləri haqqında müxtəlif ölkələrdən toplanmış alətlər vasitəsilə ziyarətçilərdə ayrı-ayrı xalqların musiqi mədəniyyəti barədə təsəvvür yaratmaqdır. Muzeyin yaradılmasına dünyaca məşhur “Yamaha” pianinolarının Hamamatsu şəhərində istehsalı da mühüm təsir göstərib. Bildirilib ki, muzeyin iki mərtəbəsində, qitələr və ölkələr üzrə bölmələrdə toplanmış çoxsaylı alətlər demək olar ki, Yer kürəsinin bütün qitələrindən və müxtəlif ölkələrdən gətirilib. Muzeyə Asiya, Avropa, Afrika, Şimali və Cənubi Amerika, Avstraliyadan gətirilmiş bu alətlər ziyarətçilərdə həmin xalqların həm qədim, həm də müasir mədəniyyəti barədə təsəvvür yaradır. Çox geniş sahəyə malik olan muzeydə konsertlərlə yanaşı, elmi seminarlar, simpoziumlar da keçirilir. Muzeyin kuratoru xanım Savako İşii muzeydəki eksponatlar, onların gətirildiyi ölkələr barədə də qonaqlara ətraflı məlumat verib.

Sonra muzeyin direktoru Masayuki Tsurutanın iştirakı ilə Azərbaycan milli musiqi alətlərinin muzeyə təqdim olunması mərasimi keçirilib. Bildirilib ki, Azərbaycan ilə Yaponiya arasında müxtəlif sahələrdə, həmçinin mədəniyyət sahəsində sıx əməkdaşlıq mövcuddur. Azərbaycanlı musiqiçilərin Yaponiyada, yapon musiqiçilərin isə ölkəmizdə çoxsaylı konsertləri təşkil edilib. 2018-ci ildə TÜRKSOY-un 25 illiyi münasibətilə Yaponiyada təşkil edilən turne zamanı Hamamatsu muzeyində olan azərbaycanlı musiqiçi Babək Quliyev burada Azərbaycan milli musiqi alətlərinin olmamasından təəssüflənib və bunu Yaponiyadakı diaspor təşkilatımızın fəallarına bildirib. Məsələ 2020-ci ildə Azərbaycan Milli Paralimpiya Komitəsinin “Host town” proqramının təşkili ilə əlaqədar Tokioya gəlmiş AMPK-nın şöbə müdiri ilə müzakirə olunub və paralimpiyaçılarımız məsələnin müsbət həllinə çalışacaqlarını bildiriblər.

Təşəbbüs Heydər Əliyev Fonduna çatdırıldıqdan sonra bəyənilib və milli musiqi alətlərimizin tezliklə Hamamatsu Dünya Musiqi Alətləri Muzeyinə təqdim olunmasına dəstək verilməsi qərara alınıb.

Qeyd edilib ki, bu gün muzeyə təqdim edilən tar, kamança və qaval vasitəsilə ifa edilən muğam sənəti 2008-ci ildə, tar isə 2012-ci ildə UNESCO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrs Siyahısına daxil edilib.

Tədbirdə çıxış edən R.Cəfərov Azərbaycanın Yaponiyadakı səfiri Gürsel İsmayılzadənin salamlarını çatdırıb, Azərbaycan və Yaponiya arasında dost münasibətlər barədə söz açıb. Şizioka prefekturasının qubernatoru Kavakatsu ilə səfirin görüşlərini xatırladan R.Cəfərov Yaponiyanın İto şəhəri ilə Azərbaycanın İsmayıllı şəhərinin dostlaşmış şəhərlər olması barədə məlumat verib. O, Azərbaycan paralimpiyaçılarının uğurlarından bəhs edərək, idmançılarımızın 14 qızıl medal qazındığını vurğulayıb. Yaponiyanın Şika şəhərində “Host-town” proqramına qatılan paralimpiyaçılarımızın yarışlara yaxşı hazırlaşması üçün yaradılmış şəraitin çox yüksək olduğunu qeyd edən birinci katib şəhər sakinlərinin yığmamıza mənəvi dəstək verdiyini bildirib.

Gələn il Azərbaycanla Yaponiya arasında diplomatik əlaqələrin yaradılmasının 30 illiyinin qeyd ediləcəyini xatırladan diplomat Yaponiyanın və Azərbaycanın qədim tarixə və milli mədəni ənənələrə malik olduğunu diqqətə çatdırıb. R.Cəfərov Azərbaycanın dünya irsinə töhfələri barədə məlumat verib, o cümlədən Azərbaycanın mədəni irs nümunələrinin UNESCO tərəfindən qorunduğunu deyib. Bu irsin nümunələrinin Heydər Əliyev Fondu tərəfimdən muzeyə hədiyyə olunduğunu və bu hədiyyələrin muzeyə çatdırılması kimi şərəfli missiyanı Azərbaycan Paralimpiya yığmasının nümayəndələrinə həvalə edildiyini vurğulayıb. Musiqi alətlərinin muzey eksponatları arasında layiqli yer tutacağını və ziyarətçilər tərəfindən maraqla qarşılanacağına əmin olduğunu bildirib.

Çıxış edən Rüfət Hacılı ARMPK-nın prezidenti İlqar Rəhimovun salamlarını tədbir iştirakçılarına çatdırıb və bu gözəl təşəbbüsün gerçəkləşməsində paralimpiyaçıların əməyinin qürurverici olduğunu bildirib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin və Birinci vitse-prezident, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın paralimpiyaçılara daim dəstək olduqlarını vurğulayan R.Hacılı Yaponiyada paralimpiyaçılarımızın rekord nəticələr göstərməsinin bütün Azərbaycan üçün qürurverici olduğunu deyib.

Muzeyin direktoru Masayuki Tsuruta qiymətli hədiyyələrə görə, qonaqlara minnətdarlığını bildirib. O qeyd edib ki, son günlər Azərbaycan paralimpiyaçılarının Tokioda nümayiş etdirdiyi performans hamı tərəfindən böyük heyranlıqla qarşılanır. Bu Azərbaycan xalqının nə qədər istedadlı və bacarıqlı olduğunu bir daha təsdiq edir.

Muzeyə təmənnasız olaraq təqdim edilən hədiyyələrə görə Heydər Əliyev Fonduna və Milli Paralimpiya Komitəsinə minnətdarlığını bildirən direktor Azərbaycanın UNESCO-nun fəaliyyətinə böyük dəstək verməsindən xəbərdar olduqlarını da bildirib. Masayuki Tsuruta qeyd edib ki, Yaponiyanın bir çox mədəniyyət abidələri UNESCO-nun Bakıda təşkil edilən konfransları zamanı Bəşəriyyətin Qeyri-Maddi İrsi Siyahısına daxil edilib. Yapon xalqı bunu yaxşı bilir və yüksək qiymətləndirir.

Azərbaycan Paralimpiya Komitəsinin nümayəndə heyətinin təqdim etdiyi musiqi alətlərinin muzeydəki xüsusi guşədə yerləşdiriləcəyini qeyd edən direktor bu alətlər barədə həm yerli sakinlərə, həm də dünyanın hər yerindən Yaponiyaya gələn ziyarətçilərə ətraflı məlumat veriləcəyini də bildirib.

Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi ABŞ-ın Nyu-York şəhərində “Nizami Gəncəvi: Şair və Müdrik” kitabının təqdimatını keçirəcək.

Mərkəzdən AZƏRTAC-a bildirilib ki, tədbir Nizami Gəncəvinin 880 illiyi ilə əlaqədar, “Nizami Gəncəvi İli” çərçivəsində baş tutacaq. Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin həmsədri İsmayıl Seragəldinin müəllifliyi ilə hazırlanan kitab BMT-nin Baş Assambleyası çərçivəsində təşkil edilən XXI ali səviyyəli toplantıda təqdim olunacaq.

Finlandiyanın sabiq Prezidenti xanım Tarya Halonen, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin həmsədri xanım Vaira Vike-Freiberga və Baş katibi Rövşən Muradov kitabın əhəmiyyəti ilə bağlı fikirlərini bölüşüblər.

Qeyd edək ki, 2012-ci ildə Gəncədə Nizaminin yaradıcılığına həsr olunmuş xüsusi Beynəlxalq Mərkəzin yaradılması, ilk növbədə, böyük müdrik şairin xatirəsinin doğma ölkəsi Azərbaycanda yaşamasını təmin edir. Mərkəzin ikinci, eyni dərəcədə əhəmiyyətli bir missiyası isə Nizami haqqında kitabları mümkün qədər fərqli dillərdə əlçatan etməklə, gələcəkdə bu işləri daha da gücləndirməkdir.

Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Anar Kərimov sentyabrın 3-də Britaniya Şurasının Azərbaycandakı nümayəndəliyinin rəhbəri Samr Şahı ölkəmizdəki fəaliyyət müddətinin başa çatması münasibətilə qəbul edib. Görüşdə həmçinin, mədəniyyət nazirinin müavini Sevda Məmmədəliyeva, Mədəniyyət Nazirliyi Aparatının rəhbəri Vasif Eyvazzadə, Britaniya Şurasının ölkə ofisinin rəhbəri vəzifəsinə təyin olunmuş Frensis Qardener-Trexo və Britaniya Şurasının əməkdaşı Dilarə İbrahimova iştirak edib. Qonaqları səmimi salamlayan nazir Anar Kərimov ilk öncə Samr Şahı İordaniya üzrə Britaniya Şurasının ofis rəhbəri və Levant Klasterinin başçısı vəzifəsinə təyin olunması münasibətilə təbrik edib, ona yeni vəzifəsində uğurlar və böyük nailiyyətlər arzulayıb. Ölkəmizdə fəaliyyət göstərən Britaniya Şurasının mədəniyyət sahəsində həyata keçirdiyi layihələri yüksək qiymətləndirən nazir Azərbaycanın Britaniya Şurası ilə əməkdaşlığa önəm verdiyini və birgə fəaliyyətin Azərbaycan və Böyük Britaniya arasında dostluq əlaqələrinin möhkəmləndirilməsinə istiqamətləndiyini bildirib. Səmimi qəbula görə nazirə minnətdarlığını ifadə edən Samr Şah Azərbaycanda çalışdığı müddətdə Şuranın əməkdaşları ilə birgə görülmüş işləri məmnunluqla vurğulayıb, mövcud əlaqələrin, səmərəli əməkdaşlığın növbəti illərdə də uğurla davam etdiriləcəyinə əminliyini bildirib, nazirə və nazirliyin kollektivinə uğurlar arzulayıb. Görüşdə, həmçinin Britaniya Şurasının ölkəmiz üzrə nümayəndəliyinin yeni rəhbəri ilə birgə fəaliyyətin uğurla həyata keçiriləcəyinə, əməkdaşlığın daha da genişləndiriləcəyinə inam ifadə edilib. Görüş tərəflər arasında qarşılıqlı maraq doğuran digər məsələlərin müzakirəsi ilə davam edib.

Avqustun 30-dan sentyabrın 4-dək İtaliya Xarici İşlər və Beynəlxalq Əməkdaşlıq Nazirliyi, İtaliya Ticarət Agentliyi (İCE) və İtaliyanın Memarlıq, İncəsənət və Şəhərlərin Bərpası Assosiasiyasının (Assorestauro) birgə təşkilatçılığı ilə İtaliyanın müxtəlif şəhərlərində “Bərpa həftəsi - 2021” çərçivəsində silsilə tədbirlər keçirilir. Sözügedən tədbirlərdə Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəisi Azad Cəfərli və “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi Aparatının rəhbəri Read Qasımov iştirak edir. Tədbirə ölkəmizlə yanaşı Albaniya, Livan, Kuba, Səudiyyə Ərəbistanı Krallığı və İsraildən olan nümayəndə heyətləri də qatılıb. “Bərpa həftəsi - 2021” çərçivəsində İtaliyanın Bari şəhərinin Fiera del Levante sərgi kompleksində keçirilmiş tədbirinin açılış mərasimində Bari şəhər rəhbərliyi, Xarici İşlər və Beynəlxalq Əməkdaşlıq Nazirliyinin, Assorestauronun, Bari Vilayətinin memarlar, landşaft dizaynerləri və  bərpaçılar Assosiasiyasının, Fiera del Levante Sərgisinin, Ferrara Sərgi Konqresinin rəhbər şəxsləri çıxış ediblər. Sentyabrın 2-də “Bərpa həftəsi - 2021 çərçivəsində Azərbaycanla bağlı ölkə təqdimatı təşkil olunub. Açılış nitqi ilə Azərbaycanın İtaliyadakı səfiri Məmməd Əhmədzadə, İtaliya Ticarət Agentliyinin Sənaye Tərəfdaşlığı və Beynəlxalq Qurumlarla Əlaqələr Departamentinin müdiri Roberto Lovato və Assosrestauronun texniki direktoru Andrea Qriletto çıxış edərək Azərbaycan-İtaliya strateji tərəfdaşlığı, müxtəlif sahələrdə mövcud olan yüksək səviyyəli əlaqələrdən və qarşılıqlı faydalı mübadilələrdən, mədəniyyət abidələrinin qorunması və bərpası sahəsində əməkdaşlıq imkanları, o cümlədən Azərbaycanın işğaldan azad olunmuş ərazilərinin yenidən qurulması və bərpası çərçivəsindəki imkanlardan danışıblar. Tədbirdə Dövlət Xidmətinin rəisi Azad Cəfərli Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad olunmuş ərazilərinə “Böyük qayıdış” və mədəni irsin bərpasına yönəlmiş davamlı proses haqqında geniş təqdimatla çıxış edib. Ermənistan Respublikası tərəfindən 30 il ərzində işğal altında saxlanılan ərazilərimizdə tarix və mədəniyyət abidələrinin dağıdılmasına, mənimsənilməsinə və vandalizmə məruz qalmasına, qeyri-qanuni arxeoloji qazıntıların aparılmasına dair ətraflı məlumatlar və fotofaktlar təqdim edib, mədəni irsimizə qarşı törədilmiş vəhşilikləri nümayiş olunub. Həmçinin Azərbaycan tərəfindən bərpa prosesinə başlanıldığı, çoxsaylı minalardan təmizləmə fəaliyyətinin davam etdiyi diqqətə çatdırılıb. Vurğulayıb ki, post-konflikt dövründə davamlı sülhün və rifahın tam bərqərar olması məqsədilə infrastruktur və şəhərsalma layihələri həyata keçirilir. Bunun məntiqi davamı olaraq Azərbaycan tərəfindən BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansı ilə birlikdə “Mədəniyyət naminə sülh” kampaniyasına bağlanıldığı qeyd olunub. Təqdimatda abidələrin dağıdılmasının miqyası barədə statistik məlumat, Ağdam şəhərinin və azad olunmuş digər ərazilərimizin acınacaqlı durumu diqqətə çatdırılıb. Dövlət Xidmətinin rəsmisi qeyd edib ki, Azərbaycan tərəfi bərpa prosesi çərçivəsində qarşılıqlı faydalı təkliflərə açıqdır və bu istiqamətdə İtaliyadan olan tərəfdaşların və şirkətlərin bu prosesə töhfə verməsini müsbət qiymətləndirir. Daha sonra “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin aparat rəhbəri Read Qasımov İçərişəhərdə aparılan bərpa işləri haqqında, gələcəkdə açılması nəzərdə tutulan unikal muzey layihəsinə dair məlumat vermişdir. Tədbir çərçivəsində təşkil olunan Beynəlxalq Bərpa Sərgisi də öz işini davam etdirməkdədir. Sərgi çərçivəsində Azərbaycan nümayəndə heyəti İCE, Assorestauro, İtaliya Milli Tədqiqat Şurasının (CNR), habelə İBİX (abidələrin təmizlənməsi), ENEL X (memarlıq işıqlandırılması), CORES4N (abidələrin interyerinin bərpası üzrə) kimi İtaliyanın tikinti və bərpa sahələrində çalışan qabaqcıl şirkətlərinin nümayəndələri ilə görüşlər keçirib. Azərbaycan nümayəndə heyəti “Bərpa həftəsi - 2021” çərçivəsində 3 sentyabr tarixində Matera şəhərində keçiriləcək tədbirlərdə iştirak edəcək.

Meksikanın geniş izləyici kütləsinə malik “Canal Once” dövlət televiziyasının “Xəbərlər” proqramında işğaldan azad olunmuş ərazilərimizə səfər etmiş tanınmış meksikalı jurnalist Federiko Lamontun Şuşada səfir Məmməd Talıbovdan bölgədəki vəziyyət barədə götürdüyü müsahibə efirə gedib.

Azərbaycanın Meksikadakı səfirliyindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, müsahibədə əsası Pənahəli xan tərəfindən qoyulmuş Şuşa şəhərinin Azərbaycan üçün xüsusi coğrafi-siyasi və tarixi-mədəni əhəmiyyət kəsb etdiyini bildirən səfir, Şuşa şəhərinin işğaldan azad edilməsinin hər bir azərbaycanlı üçün böyük əhəmiyyət daşıdığını söyləyib.

Hazırda 30 ilə yaxın işğal atında olmuş və erməni vandalizminə məruz qalmış işğaldan azad edilmiş ərazilərimizdə yenidənqurma və bərpa işlərinin aparıldığı qeyd olunub, Azərbaycanın qarşısında duran ən vacib məqsədlərin bu ərazilərin yaşayış infrastrukturunun yenidən qurulması və azərbaycanlı məcburi köçkünlərin təhlükəsiz şəkildə öz yurdlarına qayıtmasının təmin edilməsi olduğu bildirilib.

Sonra azad edilmiş ərazilərdə Ermənistan tərəfindən kütləvi minalanma aparıldığı, habelə işğaldan ziyan görmüş ərazilərdə mülkü yaşayış infrastrukturunun tamamilə məhv edildiyi barədə məlumat verilib, hazırda Azərbaycan tərəfindən həmin ərazilərin minalardan təmizlənməsi istiqamətində işlərin görüldüyü qeyd olunub.

Müxbirin tanınmış fransız yazıçısı Aleksandr Dümanı şahmatda məğlub edən görkəmli Azərbaycan şairəsi Xurşidbanu Natəvan barəsində sualına cavab verən səfir, onun sonuncu Qarabağ xanının qızı olduğunu, Xurşidbanu Natəvan kimi, Azərbaycanın bir sıra görkəmli şəxsiyyətlərinin Şuşada anadan olduğunu söyləyib. Bir çox mədəni abidələr kimi, Xan qızı Natəvanın sarayının da erməni vandalizminə məruz qaldığı təəssüflə qeyd edilib.