XƏBƏRLƏR

Xəbər verdiyimiz kimi, Azərbaycan Milli Xalça Muzeyinin təşkilatçılığı ilə mayın 18-də Beynəlxalq Muzeylər Gününə həsr olunmuş videokonfrans keçirilib. Üç hissədən ibarət olan konfransda müxtəlif icma nümayəndələri – fərqli sənət sahələri üzrə mütəxəssislər; sağlamlıq imkanları məhdud şəxsləri birləşdirən ictimai təşkilatların rəhbərləri, Qarabağ bölgəsi üzrə muzeylərin direktorları iştirak ediblər. Videokonfransın açılışında Azərbaycan Respublikası mədəniyyət nazirinin müavini Sevda Məmmədəliyeva çıxış etmişdi. Sonra iştirakçıların təqdimatları olub və onların ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb. Mədəniyyət Nazirliyinin Beynəlxalq layihələr və innovasiyalar sektorunun müdiri Ramil Abbəkirov nazirliyin dəstəyi ilə həyata keçirilən “Kreativ Azərbaycan” portalının bölmələri, strukturu, fəaliyyət istiqamətləri ilə bağlı geniş məlumat verib. Müxtəlif sənət sahələri üzrə fəaliyyət göstərən mütəxəssislərin rifahının yüksəldilməsi, onların öz potensiallarını üzə çıxarması, yerli yaradıcı məhsulların və xidmətlərin ölkə daxilində, həmçinin xarici bazarlarda tanıdılması məqsədilə qurulan portalın əhəmiyyətindən bəhs edilib. Mədəniyyət Nazirliyinin Muzey işi və mədəni sərvətlərə nəzarət şöbəsinin müdiri Nərgiz Abdullayeva Qarabağ muzeyləri ilə bağlı təqdimatla çıxış edib. O, “Böyük qayıdış” konsepsiyasına uyğun olaraq işğaldan azad edilən torpaqlarımıza mədəni həyatın yenidən qaytarılması üçün muzeylərin fəaliyyətinin bərpasının mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyini və bu məqsədlə arxivlərdə geniş miqyasda elmi-tədqiqat işlərinin aparılmasının zəruriliyi vurğulayıb. Qeyd edib ki, Qarabağda muzeylərin fəaliyyəti bərpa olunan zaman arxivlərdə aparılan tədqiqatların nəticələrinə istinad ediləcək. Şöbə müdiri Bakı şəhərində yaradılması nəzərdə tutulan Vətən müharibəsi memorial kompleksi və Zəfər muzeyinin konsepsiyasının hazırlanması istiqamətində Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən aparılan işlərdən də bəhs edib. Bu muzeyin Vətən müharibəsinin, bu müharibədə qazandığımız şanlı Qələbənin müasir təqdimat metodları ilə tamaşaçıya çatdıran məkan olmasının əhəmiyyəti xüsusi vurğulanıb, layihənin yüksək səviyyədə icrası üçün nazirlik tərəfindən yerli mütəxəssislərlə yanaşı, xarici ekspertlərə də müraciət olunduğu diqqətə çatdırılıb. Nazirlik tərəfindən Vətən müharibəsi memorial kompleksi və Zəfər muzeyi fondunun təşkili üçün lazımi materialların toplanılması işinə də başlanıldığı və Azərbaycan İstiqlal Muzeyində bu işin davam etdiyi bildirilib. Nərgiz Abdullayeva Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin müvafiq tapşırığına əsasən azad olunmuş bütün şəhərlərdə işğal tarixi ilə bağlı muzeylərin yaradılacağını da konfrans iştirakçılarının nəzərinə çatdırıb. Qeyd edib ki, şəhərsalma işləri aparılarkən şəhərlərin müəyyən bir hissəsi dağıdılmış vəziyyətdə saxlanılacaq və Ermənistanın işğalçılıq siyasətinin ümumi mənzərəsini əks etdirən açıq səma altında muzey kimi nümayiş etdiriləcək. Onlayn görüş zamanı işğaldan azad olunmuş torpaqlarda vaxtilə fəaliyyət göstərmiş muzeylərin mövcud problemləri və onların həlli yolları müzakirə edilib, Qarabağ bölgəsi üzrə muzeylərin direktorlarının fikirləri dinlənilib. Həmin muzeylərin kolleksiyalarının öz doğma məkanlarına qaytarılması məqsədilə Beynəlxalq Muzeylər Şurasının (ICOM) müvafiq komitələri ilə həyata keçiriləcək işlər, həmçinin toplanmış yeni məlumatlar ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb. Daha sonra Azərbaycan Milli Xalça Muzeyinin direktoru Şirin Məlikova sağlamlıq imkanları məhdud şəxsləri birləşdirən ictimai təşkilatlarla birgə həyata keçirilən uğurlu layihələrdən və gələcək planlardan söhbət açıb. Digər muzeylərin Azərbaycan Milli Xalça Muzeyi ilə bu istiqamətdə qarşılıqlı fəaliyyətinin genişləndirilməsi məsələləri müzakirə edilib. 

Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi və Azərbaycanın Xorvatiyadakı səfirliyinin təşkilatçılığı ilə Zaqreb şəhərinin mərkəzi Nikola Şubiç Zrinski meydanında açıq havada “Azərbaycan xalçaları” sərgisinin rəsmi açılış mərasimi keçirilib. Sərgidə Azərbaycan Milli Xalça Muzeyinin fondunda qorunub saxlanılan Qarabağ, Şirvan, Quba, Gəncə, Qazax və digər Azərbaycan xalçaçılıq məktəblərinə məxsus xalçaların yüksək keyfiyyətli şəkilləri nümayiş olunub.  Azərbaycanın Xorvatiyadakı səfiri Fəxrəddin Qurbanov sərginin açılış mərasimindəki çıxışında qeyd edib ki, xalçaçılıq sənəti Azərbaycan mədəniyyətinin bir parçasıdır və hazırkı sərgi iki həftə ərzində Zaqrebdə nümayiş olunacaq. Səfir bildirib ki, Azərbaycan qədim xalçaçılıq sənətinin yarandığı dünya mərkəzlərindən biri olub və xalçaçılıq Azərbaycan xalqının zəngin mənəvi dünyasını, dünyagörüşünü, dini inancını və həyat fəlsəfəsini əks etdirib. Müxtəlif naxış elementləri və təsvirlərlə bəzədilən xovlu və xovsuz xalçalar, Azərbaycan xalçaçılıq məktəbləri barədə qonaqlara məlumat verilib. Qeyd olunub ki, Azərbaycan xalçaları 2010-cu ilin noyabrında UNESCO-nun “Qeyri-maddi Mədəni İrs“ siyahısına salınmış və Azərbaycan el sənətkarlarının yaratdıqları xalça sənəti inciləri yüzilliklər boyu dünyanın bir çox muzeylərini, o cümlədən Nyu-Yorkun Metropoliten, Londonun Viktoriya və Albert, Sankt-Peterburqun Ermitaj, Parisin Luvr muzeylərini bəzəyib. Tədbirdə Xorvatiyanın sabiq Prezidenti S.Mesiç, Parlamentin üzvü V.Kaytazi, Xorvatiya Respublikasında akkreditə olunmuş diplomatik korpus, Xorvatiya-Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin üzvləri və ictimaiyyətin nümayəndələri iştirak ediblər.

Stokholmun ən məşhur görməli yerlərindən biri musiqiçi Avicinin şərəfinə adlandırılıb.

Dünyada ən iri şarşəkilli tikili və Stokholmun ən məşhur görməli yerlərindən biri olan “Ericsson Globe” arenasının adı dəyişdirilərək Avici təxəllüsü ilə tanınan musiqiçi Tim Berqlinqin şərəfinə “Avicii Arena” adlandırılıb.

Tanınmış isveçli dicey və musiqi prodüseri Tim Berqlinq depressiya ilə bağlı uzunsürən problemlərdən sonra həyatına intiharla son qoyub. Buna görə də gənclərin psixi sağlamlığı məsələləri üzrə foruma ev sahibliyi edəcək arena Avicinin şərəfinə mayın 19-dan onun adını daşıyacaq. Tədbirdən məqsəd məktəbliləri, həmçinin psixoloji sağlamlıq məsələləri üzrə məsul şəxsləri və ekspertləri gənclərlə məşğələ və söhbət üçün dəvət etməkdir. “Avicii Arena” eləcə də digər oxşar tədbirlərin keçirilməsi üçün platforma rolunu oynayacaq. Bundan başqa, dekabrın 5-də Tim Berqlinq Fondunun yaradılmasının ildönümünə həsr olunacaq illik qala-konsert təşkil ediləcək.

Bu gün Xalq Şairi Rəsul Rzanın doğum günüdür

Bu gün Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindən biri, tanınmış ictimai xadim, Xalq Şairi Rəsul Rzanın anadan olmasının 111-ci ildönümü tamam olur.

Poeziyanı yeni forma və üslub keyfiyyətləri, məzmun rəngarəngliyi, orijinal obrazlarla zənginləşdirmiş novator şair Rəsul Rzanın yaradıcılığı XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixinin ən parlaq səhifələrindən birini təşkil edir. Rəsul Rza analitik bədii idrak, mövzuya dərindən nüfuz etmək bacarığı, həyat hadisələrinə fəlsəfi münasibətlə seçilən poeziyası ilə yanaşı, ədəbi tənqid və publisistika, dünya poeziyasının ən gözəl nümunələrinin tərcüməsi sahələrində də zəngin irs qoyub.

İkinci Dünya müharibəsi illərində AzTAq-ın hərbi müxbiri kimi Rəsul Rza xalqın qəhrəmanlıq mübarizəsini, qələbəyə inamını, humanizmini əks etdirən əsərlər yaradıb. Onun müharibə illərində yazdığı “Vətən”, “İntiqam! İntiqam…” şeirlər kitabları, “Ölməz qəhrəmanlar”, “Qəzəb və məhəbbət” hekayə və oçerk toplular, “Vəfa” pyesi və s. dillər əzbəri idi.

Ötən əsrin 60-cı illərində Rəsul Rza yaradıcılığının mövzu dairəsi əhəmiyyətli dərəcədə yeniləşmiş, poeziyasında intellektual mənbə, analitik bədii idrak, müasir həyat hadisələrinə fəlsəfi yanaşma meyilləri güclənmişdir. Şairin “Şeirlər”, “Pəncərəmə düşən işıq”, “Duyğular, düşüncələr”, “Dözüm” şeirlər kitablarında, “Qızıl gül olmayaydı”, “Bir gün də insan ömrüdür”, “Xalq həkimi” poemalarında həmin tendensiya özünü daha qabarıq şəkildə göstərir.

Görkəmli poeziya ustasının “Rənglər” silsiləsində isə XX əsr insanının mənəvi aləmi rənglərin doğurduğu assosiasiyalar vasitəsilə açılır. Müasirlik Rəsul Rzanın 70-ci illər yaradıcılığının da əsas mövzusu olub.

Şairin bədii tərcümə sahəsində uğurları da ölçüyəgəlməzdir. Rəsul Rza Nizami Gəncəvinin “Xosrov və Şirin”, Esxilin “Zəncirlənmiş Prometey” əsərlərini, V.Mayakovskinin şeir və poemalarını, A.Nekrasovun “Rus elində kimin günü xoş keçir”, H.Lonqfellonun “Hayavata haqqında mahnı” poemalarını, C.Bayron, A.Puşkin, H.Heyne, M.Lermontov, T.Şevçenko, Ş.Petöfi, A.Blok, N.Hikmət, P.Elüar, F.Qarsia Lorka, V.Nezval, habelə Asiya və Afrika şairlərinin əsərlərini böyük sənətkarlıqla Azərbaycan dilinə çevirib. Əsərləri bir sıra xarici dilə tərcümə edilib, bir çox şeirlərinə musiqilər bəstələnib.

Sərbəst şeirin görkəmli nümayəndələrindən olan Xalq Şairi Rəsul Rza 1981-ci il aprelin 1-də əbədiyyətə qovuşsa da, poetik ömrünü yaşayır.

Cismani yoxluğundan 40 illik zaman məsafəsi ötsə də, şairin tükənməz ilhamının bəhrəsi olan yaradıcılıq məhsulları həmişə sevilir, öz müəllifini və yaradıcısını unudulmağa qoymur.

Qanadlı misraları bu günümüzə körpü salan Rəsul Rza poeziyası ədəbiyyat tariximizdə əbədi yeri olan qollu-budaqlı çinar kimidir. Yaşıl çətiri ilə poeziyasevərlərin ürəyinə sərinlik, könlünə xoş duyğular gətirən bu çinar ağacının müasir nəsr tariximizdə öz yeri olan yazıçı Anar kimi qol-budağı, gənc və istedadlı qələm sahibi Günel Anarqızı kimi pöhrəsi var...

 

Niderland Krallığının Rotterdam şəhərində keçirilən “Avroviziya -2021” mahnı müsabiqəsinin birinci yarımfinalı başa çatıb.

Müsabiqədə ölkəmizi təmsil edən Samirə Əfəndi səhnəyə 14-cü çıxıb və “Mata Hari” mahnısını ifa edib. Təqdim olunan bəstənin müəllifləri niderlandlı Amy van der Vel, Coş Earl və Lyuk van Birsdir. Azərbaycan təmsilçisinin ifa etdiyi “Mata Hari” lirik mahnısı Birinci Dünya müharibəsində casus kimi günahlandırılan niderlandlı ekzotik rəqqas Mata Harinin həyatından bəhs edir.

Müsabiqənin birinci yarımfinalında ölkəmizlə yanaşı Litva, Sloveniya, Rusiya, İsveç, Avstraliya, Şimali Makedoniya, İrlandiya, Kipr, Norveç, Xorvatiya, Belçika, İsrail, Rumıniya, Ukrayna və Malta çıxış edib.

Bütün ifalar dinlənildikdən sonra “Avroviziya -2021” mahnı müsabiqəsinin birinci yarımfinalında səsvermə keçirilib. Səsvermənin nəticələrinə əsasən müsabiqədə ölkəmizi təmsil edən Samirə Əfəndi finala vəsiqə qazanıb.

Final mərhələsində həmçinin, Norveç, İsrail, Rusiya, Malta, Litva, Kipr, İsveç, Belçika və Ukraynanın da iştirakçısı çıxış edəcək.

Qeyd edək ki, müsabiqənin ikinci yarımfinalı mayın 20-də, final yarışması isə mayın 22-də keçiriləcək.

Xatırladaq ki, sayca 65-ci olan “Avroviziya” mahnı müsabiqəsi ötən il pandemiya səbəbi ilə təxirə salınıb.

Niderland Krallığının Rotterdam şəhərində “Avroviziya -2021” mahnı müsabiqəsinin birinci yarımfinalının səsverməsi keçirilir.

Müsabiqədə ölkəmizi təmsil edən Samirə Əfəndi səhnəyə 14-cü çıxıb və “Mata Hari” mahnısını ifa edib. Təqdim olunan bəstənin müəllifləri niderlandlı Amy van der Vel, Coş Earl və Lyuk van Birsdir. Azərbaycan təmsilçisinin ifa edəcəyi “Mata Hari” lirik mahnısı Birinci Dünya müharibəsində casus kimi günahlandırılan niderlandlı ekzotik rəqqas Mata Harinin həyatından bəhs edir.

Müsabiqənin birinci yarımfinalında ölkəmizlə yanaşı Litva, Sloveniya, Rusiya, İsveç, Avstraliya, Şimali Makedoniya, İrlandiya, Kipr, Norveç, Xorvatiya, Belçika, İsrail, Rumıniya, Ukrayna və Malta çıxış edib.

Qeyd edək ki, müsabiqənin ikinci yarımfinalı mayın 20-də, final yarışması isə mayın 22-də keçiriləcək.

Xatırladaq ki, sayca 65-ci olan “Avroviziya” Mahnı Müsabiqəsi ötən il pandemiya səbəbi ilə təxirə salınıb.

UNESCO-nun Almatı klaster bürosu Azərbaycan Milli Xalça Muzeyi haqqında videoçarx çəkib və sosial şəbəkələrdəki səhifələrində yayımlayıb.

18 may - Beynəlxalq Muzeylər Günü çərçivəsində Almatı klaster bürosunun mütəxəssisləri tərəfindən ölkəmizdə fəaliyyət göstərən muzeylərdən məhz Azərbaycan Milli Xalça Muzeyi seçilərək, onun beynəlxalq səviyyədə daha çox tanınmasına xidmət edən paylaşım edilib. Muzeylərin əhəmiyyətini ictimaiyyətə çatdırmaq məqsədilə büronun sosial şəbəkələrdəki səhifələrində edilən paylaşımda muzeyin tarixi, eksponatları, xalça sənəti haqqında qısa məlumat da yer alıb.

Azərbaycanlı rejissorun “Edam günü” və “Şollerin arxivi” filmləri Braziliyada “FILMÓPTICO” beynəlxalq vizual sənət və film festivalı tərəfindən seçilib. “Şollerin arxivi” bədii filmi həm də festivalın “Şərəf adı” medalına layiq görülüb.

Bu barədə “Şollerin arxivi” bədii filminin ssenari müəllifi, quruluşçu rejissoru və baş prodüseri Cəlaləddin Qasımov məlumat verib.

O deyib: “Azərbaycan mədəniyyətini, dəyərlərini dünyada tanıtmağımla qürur duyuram. Bu, təkcə mənim yox, bütövlükdə mədəniyyətimizin uğurudur. Düşünürəm ki, hər bir yaradıcı insan qismən də olsa ölkəmizin təbliği işinə töhfə verməlidir”.

Bildirib ki, ekran əsəri almanların Azərbaycana gəlişinin 200 illiyi münasibətilə və Prezident İlham Əliyevin imzaladığı müvafiq Sərəncama dəstək olaraq çəkilib. Film Avropa mədəniyyətinə azərbaycanlıların sədaqətindən, Azərbaycan-Almaniya dostluğundan, ölkəmizin multikultural dəyərlərindən bəhs edir.

Triller janrında çəkilmiş ekran əsərində Xalq artisti Sabir Məmmədov, Əməkdar artistlər Əjdər Zeynalov, Rövşən Kərimduxt, Ramiz Vəliyev, Sevda Ələkbərova, aktyor Mətləb Ərdəbilli və başqaları rol alıblar.

Ekran əsərinin süjet xətti ötən əsrin 40-cı illərində Azərbaycanda yaşamış alman mənşəli Şollerlər ailəsinin həyatı üzərində qurulub. Filmin çəkilişləri Gəncə, Göygöl, Tovuz və Bakıda aparılıb. Ekran əsərində alman ailəsinin timsalında insan dramı göstərilib. Eyni zamanda, xalqımızın multikultural dəyərlərə sadiq qalması nəzərdən qaçmayıb. Filmdə baş verən hadisələr real həyatdan götürülüb.

Qeyd edək ki, dünyada böyük marağa səbəb olan “Şollerin arxivi” bədii filmi Azərbaycan kino tarixində beynəlxalq festivallarda ən çox uğur əldə edən ekran əsərlərindəndir.

Beynəlxalq Muğam Mərkəzi (BMM) “Dəyirmi masa” layihəsi çərçivəsində tədqiqat işlərini davam etdirir.

BMM-dən bildirilib ki, “Dəyirmi masa” layihəsinin ideya müəllifi qurumun direktoru, Xalq artisti Murad Hüseynovdur. Bu yaxınlarda layihənin koordinatoru Gülhüseyn Kazımov və layihənin alətlərə aid bölməsinin daimi iştirakçısı, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının qədim musiqi alətlərinin bərpası laboratoriyasının rəhbəri Məmmədəli Məmmədov qədim çalğı alətlərimizin tədqiqi ilə bağlı Milli Tarix Muzeyində qorunan alətlərin fiziki vəziyyəti ilə yaxından tanış olublar. Baxış zamanı məlum olub ki, muzeydə saxlanılan qədim musiqi alətlərimiz olan tar və kamançaların bir çoxunun təmirə və restavrasiyasına ciddi ehtiyac var.

Muzey rəhbərliyinin bu barədə təklifini nəzərə alan Beynəlxalq Muğam Mərkəzi bu missiyanı öz üzərinə götürərək, alətlərin təmiri işinə start verib və BMM-nin təşkilatçılığı ilə Məmmədəli Məmmədov bu işin icrasına başlayıb. Bərpa edilən alətlər sırasında 1883-cü ilə aid olan kamança, Üzeyir Hacıbəylinin böyük qardaşı Zülfüqar Hacıbəyliyə aid tar və kamança, maestro Niyaziyə məxsus tar və kamança və digər qədim alətlər yer alır.

Qeyd edək ki, BMM bu layihələri bir neçə mədəniyyət ocaqları, Gürcüstan Dövlət Folklor Mərkəzi, AMEA-nın Folklor İnstitutu, Gürcüstan Teatr Cəmiyyəti, M.F.Axundzadə adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi (Tiflis), Azərbaycan Milli Konservatoriyası və digər təşkilatlarla imzaladığı qarşılıqlı memorandum əsasında həyata keçirir.

Azərbaycan Milli Xalça Muzeyi Beynəlxalq Muzeylər Günü münasibətilə muzey sahəsində ilk dəfə “Nə? Harada? Nə zaman?” intellektual oyunu keçirib.

Muzeydən bildirilib ki, “Zoom” proqramı vasitəsilə Azərbaycan dilində reallaşan oyunda 20 komanda iştirak edib və oyun muzeyin rəsmi “facebook” səhifəsindən canlı olaraq yayımlanıb.

İştirakçılara ünvanlanan sualların mövzusu incəsənət sahəsini əhatə edib, o cümlədən dünya muzeyləri, xalçaçılıq sənəti və Xalça Muzeyi ilə bağlı olub.