XƏBƏRLƏR

Meksika radiosunda Azərbaycan tərəfindən Qarabağda aparılan yenidənqurma işləri və məcburi köçkünlərin geri qayıtması üçün mövcud olan maneələr haqda danışılıb.

Azərbaycanın Meksikadakı səfirliyindən bildirilib ki, ölkəmizin Meksikadakı səfiri Məmməd Talıbov bu ölkənin nüfuzlu “ABC” radiosuna işğaldan azad olunmuş ərazilərdə Azərbaycanın apardığı yenidənqurma işləri və məcburi köçkünlərimizin geri qayıtması üçün mövcud olan maneələr haqda müsahibə verib.

Müsahibədə ilk olaraq, Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin apardığı əks-hücum əməliyyatları nəticəsində Ermənistanın hərbi işğalında olan ərazilərimizin böyük hissəsinin azad edildiyi, Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya liderləri tərəfindən imzalanmış atəşkəs razılaşmasına əsasən, Ermənistanın öz silahlı qüvvələrini digər ərazilərimizdən çıxardığı, bölgədə Rusiya sülhməramlı kontingentinin yerləşdirildiyi və burada atəşkəsə nəzarət üçün Türkiyə-Rusiya ortaq monitorinq mərkəzinin yaradıldığı barədə məlumat verilib.

Proqramda məcburi köçkünlərin öz evlərinə qayıtmasının hazırda Azərbaycan hökumətinin ən vacib prioritetlərindən biri olduğu bildirilib və bu məqsədlə bölgədə geniş miqyaslı bərpa və yenidənqurma işlərinə, bu xüsusda avtomobil yolları, hava limanları və digər infrastruktur layihələrinin inşasına başlandığı qeyd olunub.

Bununla belə, azərbaycanlı məcburi köçkünlərin qısa zamanda geri qayıtması üçün ciddi maneələrin olduğu, bu xüsusda işğaldan azad edilmiş ərazilərin son 30 ilə yaxın müddət ərzində Ermənistan tərəfindən tamamilə dağıdıldığı, buradakı yaşayış infrastrukturu və Azərbaycana aid tarixi-mədəni irsin məhv edildiyi vurğulanıb.

Eyni zamanda, Ermənistanın vaxtilə işğalda saxladığı ərazilərimizdə kütləvi minalama işləri apardığı, Azərbaycanın burada son bir neçə ayda yüzlərlə kilometr boyu xeyli sayda mina zərərsizləşdirdiyinə baxmayaraq, mütəmadi mina partlayışlarının bölgədəki hərbçilər və mülki vətəndaşlarımız arasında çoxsaylı itkilərə səbəb olduğu, Ermənistan tərəfinin hazırda öz beynəlxalq öhdəliklərinə zidd olaraq bu minaların yerləşmə xəritəsini verməkdən imtina etdiyi və nəticədə buradakı insanların həyatının daim təhlükədə olduğu, eləcə də bölgədə yenidənqurma işlərinin aparılmasına ciddi əngəl yarandığı deyilib.

Regionda davamlı sülhün əldə edilməsinin şərtlərinə dair aparıcının sualına münasibətdə bunun üçün Ermənistan rəhbərliyinin təcavüzkar siyasəti və ərazi iddialarından əl çəkməli və öz xalqını sülhə hazırlamalı olduğu qeyd edilib.

Azərbaycanlı fotoqraf Fərqanə Qasımlı Avropa Fotoqrafları Federasiyasının (FEP) “İlin Professional Fotoqrafı 2021” müsabiqəsində mükafata layiq görülüb.

FEP-in “İlin Professional Fotoqrafı 2021” müsabiqəsinin yekun nəticələri elan olunub. Müsabiqəyə 25 fərqli ölkədən qatılan fotoqraflar arasında idman kateqoriyası üzrə azərbaycanlı fotoqraf Fərqanə Qasımlı Top-10 finalisti olaraq “Distinction” və “Merit” mükafatlarına layiq görülüb. Qeyd edək ki, 2018-ci ildə Fərqanə Qasımlı FEP-dən “Avropa Fotoqrafı” (EP) kvalifikasiyasını qazanmışdır.

“FEP Awards” komandasının verdiyi məlumata görə, builki müsabiqə göndərilən səkillərin çoxluğu baxımından ən böyük müsabiqə olub: “25 fərqli ölkədən 300-dən çox fotoqrafdan 2600-dən çox səkil aldıq. 29 beynəlxalq hakimdən ibarət bir komanda və yarışın sədri Johan Brouvers ilə birlikdə bu fotoşəkillərin arasından ən yaxşısını seçmək üçün çox çalışdıq. Bütün qalibləri təbrik edirik”.

Məşhur Rusiya kulinarı, teleaparıcı, bloger və mətbəx haqqında kitabların müəllifi Stalik Xankişiyev REN TV-də "Dadlı və sağlam qida haqqında" telealmanaxında Azərbaycan dolmasının hazırlanma sirlərini bölüşür.

Kulinariya ustası dolmanın necə hazırlanacağı barədə danışır. Həm də eyni zamanda iki növ barədə! Azərbaycan dolması: üzüm yarpaqlarında və tərəvəzli. Əlbəttə ki, aşpazın öz sirləri də mövcuddur!

 

Pakistan müğənnisi Numan Şah Buhari Türkiyə-Azərbaycan-Pakistan dostluğuna aid mahnı bəstələyib və klip çəkdirib.

"Saltanat e Usmania (Osmanlı Səltənətı)" adlı türk və urdu dillərində səsləndirilən klip internetdə yerləşdirilib və qısa müddətdə populyarlıq qazanıb.

Kəraçi şəhərində çəkilən klipdə Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın və Pakistanın Baş naziri İmran Xanın görüşlərini əks etdirən görüntülər, Türkiyənin məşhur “Diriliş Ertuğrul”, “Kuruluş Osman” və “Uyanış Büyük Selçuklu” seriallarından fraqmentlər yer alıb.

Numan Şah Buhari jurnalistlərə bildirib ki, Azərbaycan müstəqilliyini elan edəndən sonra bu ölkəni ilk tanıyan Türkiyə və Pakistan olub. Buna görə də indi bu üç ölkə arasında bütün sahələrdə əməkdaşlıq ən yüksək səviyyədədir. Müğənni deyib ki, bu klipi ölkələrimiz arasında mədəni əlaqələrin də yüksək səviyyədə olduğunu sübut etmək üçün çəkdirib.

Xatırladırıq ki, martın sonlarında pakistanlı musiqiçi Əsəd Qureşi də Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan qardaşlığına həsr olunan mahnı bəstələmişdi.

Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva qardaş Türkiyənin məşhur sənətkarı - kinorejissor, ssenarist Osman Sınavla görüşüb.

Görüşdə Q.Paşayeva O.Sınavın məşhur ekran əsərlərinin Türkiyə və Azərbaycanla yanaşı, bütün Türk-İslam dünyasında, dünyanın bir çox başqa ölkəsində maraq və heyranlıqla izlənməsindən qürur duyduğunu söyləyib.

Komitə sədri O.Sınav kimi məşhur sənətkarın Azərbaycanla bağlı mövzulara, özəlliklə 44 günlük Vətən müharibəsinə yanar ürəklə yanaşdığına, ciddi sənətkar marağı göstərdiyinə görə təşəkkür edib.

Osman Sınav üzərində işlədiyi ekran əsərləri, yeni yaradıcılıq planları, ideyalar və təşəbbüslər haqqında komitə sədrinə məlumat verib, onunla ətraflı fikir mübadiləsi aparıb.

Komitə sədri qonağa xatirə hədiyyəsi təqdim edib.

Yarım əsrlik tarixi olan “Mozalan” satirik kinojurnalı yenidən efirə qayıdır.

“Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin Sosial media və ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən verilən məlumata görə, “Mozalan” satirik kinojurnalı uzun bir fasilədən sonra, 50 illik yubileyi ərəfəsində aprel ayından başlayaraq yenidən yayımlanacaq.

Qeyd edək ki, bu ilin əvvəlində Azərbaycan Televiziyası və Mədəniyyət Nazirliyinin birgə təşəbbüsü ilə “Mozalan”ı yenidən dirçəltmək barədə qərar qəbul olunub. İlkin mərhələdə “Mozalan” studiyasında son 5 ildə çəkilən və heç bir televiziyada göstərilməyən çarxlar nümayiş olunacaq. Bu buraxılışların aprel və may aylarında yayımlanması nəzərdə tutulub. Paralel olaraq iki ay ərzində yeni çarxların çəkilişləri də aparılacaq. Yeni çarxlar Mədəniyyət Nazirliyinin və AzTV-nin birgə layihəsi əsasında çəkiləcək. İlkin mərhələdə çəkiləcək 8 tənqidi videoçarxın ssenari müəllifi və redaktoru İlqar Fəhmi, “Mozalan” studiyası tərəfindən yaradıcı heyətin rəhbəri isə Əlisəttar Quliyevdir. Gələcəkdə çəkilişlərə başqa ssenaristlərin də cəlb olunması planlaşdırılır. “Mozalan”nın ənənəsinə uyğun olaraq çarxların rejissorları da dəyişəcək.

“Mozalan”nın ilk buraxılışı bu gün saat 21:30-da yayımlanacaq.

Xatırladaq ki, “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının nəzdində yaradılan “Mozalan” satirik kinojurnalının təsis edildiyi tarix 1971-ci ilə təsadüf edir. “Kinojurnalın məqsədi neqativ hallara qarşı mübarizə aparmaq, ictimai çatışmazlıqları satira dili ilə xalqa çatdırmaq olub. Sənədli süjetlərdə bir anda müxtəlif istehsalat obyektlərində peyda olmaq, oradakı əyri-əksikləri lentə almaq, bütün ölkəni xəbərdar etmək mozalançıların əsas iş üsullarından olub.

Abidələr təkcə tarixi əhəmiyyəti olan hadisəyə ucaldılan heykəl, qoyulan nişangah və qədim dövrlərə aid mədəniyyət əsəri deyil. Görkəmli şəxsiyyət və tanınmış adamların məzarı üstündə onların şərəfinə yaradılan heykəltəraşlıq və memarlıq əsərləri də bu qəbildəndir. Azərbaycanın mədəniyyət mərkəzi olan Şuşa qalasında da tarixdə iz qoyan görkəmli sənət adamlarının xatirəsini əbədiləşdirən qəbirüstü abidələr vardı...

Şuşa karvansaraları haqqında məlumat verən Qarabağ tarixi, eləcə də qədim diyarın etnoqrafiyası barədə 20-dən çox kitabın müəllifi, tədqiqatçı-jurnalist Vasif Quliyev müsahibədə deyib: “Cıdır düzündə ana babası Mir Fəseh ağanın adı ilə adlandırılan qəbiristanlıqda Molla Pənah Vaqifin məqbərəsinin yaxınlığında Mir Möhsün Nəvvab Qarabağının qəbirüstü abidəsi vardı. Mir Möhsün Nəvvabın oğlu Mir İbrahim Ağamirzadə qəbir daşı üzərində maddeyi-tarix yazmışdı: “Böyük Nəvvaba, heyiflər olsun! Öz dövrünün arif, kamil şəxsiyyəti olmuşdur. Seyidin nəsli, peyğəmbərin pak övladı bir çox kitablar yazmışdır ki, cahanda yadigar qalsın. Allah ona rəhmət eləsin hər vaxt gecə-gündüz. Nəvvab 1919-cu il rəbiləvvəl ayının 29-da vəfat etmişdir”.

1960-cı ildə UNESKO-nun xətti ilə Mir Möhsüm Nəvvab Qarabağının qəbri üzərində qırmızı mərmərdən abidə-barelyef qoyulmuşdu. Onun müəllifləri heykəltəraş Tokay Məmmədov və memar Rasim Əbdürrəhmanov idi”.

Müsahibimiz mövzunu davam etdirərək bildirib: “1980-ci ildə şairin anadan olmasının 150 illiyi münasibətilə 1980-ci ildə İmarət adlanan memarlıq kompleksində Natəvanın qəbirüstü abidəsi qoyulub. Müəllifi heykəltəraş Elcan Şamilov idi. O, mövzunu xüsusi qayğı və səmimiyyətlə işləmiş, Natəvanı təkcə bədii söz ustası kimi yox, həm də bir ana, zərif qadın kimi təsvir etmişdi. Kompozisiyada əsas iki xətt - kədər və nikbinlik öz əksini dolğun şəkildə tapmışdı. Şairin üzündə məruz qaldığı bütün ağrı və çətinliklərlə yanaşı, xeyirxahlığın da izləri görünür. O, təkcə əzab çəkən bir qadın deyil, həm də mənəviyyatca gözəl insan, mübariz qəhrəmandır. Heykəltəraş Natəvana xas olan həyatı detalları kompozisiyada böyük bir ilhamla canlandırmışdı. Əsərdə üz cizgiləri, paltar bükümləri də sənətkarlıqla öz həllini tapmışdı. Şairin baxışları həyatdan vaxtsız köçmüş və yanında uyuyan oğlu Mirabbasın məzarına dikilib. Müəllif əsərdə şairin duyğu və hisslərinə ictimai məna verməyə çalışıb. Natəvanın çöhrəsi, saçları, geyimi elə ahənglə əks olunmuşdu ki, tamaşaçı, sadəcə olaraq, əsərə baxmır, elə bil axıb gələn kədərli bir melodiyanı dinləyir. Bu gözəl sənət əsəri Natəvanın həyatının bir növ rəmzi ifadəsinə çevrilib.

Tamaşaçı xalqının oduna yanan bu həssas insanın mətin iradəsinə inanır. Surətin psixoloji dərinliyi, təsvir elementləri Natəvanı tamaşaçıya bir ana kimi də təqdim edir. Bu mənada abidə Natəvanın simasında XIX əsr Azərbaycan qadınlarının yeni ifadəsidir”.

Tədqiqatçı-jurnalist Şuşada ucaldılan digər qəbirüstü abidəni də xatırladıb: “Anadan olmasının 200 illiyi ilə əlaqədar olaraq Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin xüsusi qərarına əsasən 1984-cü ildə Şuşada Mirzə Həsən qəbiristanlığında Qasım bəy Zakirin qəbirüstü abidəsi kiçik bir təpə üstündə -Cavanşir nəslinə mənsub olan sahədədir. Qasım bəy Zakirin qəbrinin ətrafında dəfn olunmuş XIX əsrin görkəmli şəxslərinin də məzarları bərpa edilmiş, kiçik təpəcikdə gül-çiçək və ağaclar əkilmiş, çəmənzar salınmışdı”.

Böyük Britaniyada BAFTA (Britaniya Kino və Televiziya Sənəti Akademiyası) laureatlarının 74-cü mükafatlandırma mərasimi baş tutub.

Mərasimin ənənəvi olaraq keçirildiyi “Royal Albert Hall” sarayında yalnız aparıcılar səhnəyə çıxıb, iştirakçılar isə videozəng vasitəsilə mərasimə qoşulub.

Tədbirin mütləq qalibi Hloya Çjaonun “Köçərilərin torpağı” filmi olub. 60 yaşlı Fern adlı işsiz qadından bəhs edən kino əsəri “Ən yaxşı film”, “Ən yaxşı qadın rolu” (Frensis Makdormand), “Ən yaxşı rejissor işi” və “Ən yaxşı operator işi” nominasiyalarında “Tunc maska” mükafatını qazanıb.

Hloya Çjao BAFTA tarixində 2010-cu ildə “Qasırğa hökmdarı” filminə görə təltif edilən amerikalı Ketrin Biqeloudan sonra rejissor işinə görə mükafat alan ikinci qadın olub.

Entoni Hopkins “Ata” dramındakı roluna görə “Ən yaxşı kişi rolu” mükafatına layiq görülüb. Bu film, həmçinin “Ən yaxşı adaptasiya olunan ssenari” mükafatını da qazanıb.

“Ən yaxşı animasiya filmi” mükafatı Pit Dokterin “Qəlb” ekran əsərinə təqdim olunub. Cizgi filmi, həmçinin “Ən yaxşı orijinal saundtrek” prizini də əldə edib.

Rejissorlar Pippa Erlix və Ceyms Ridin Cənubi Afrikada osminoqla qeyri-adi dostluqdan bəhs edən və sualtı sakinlərin sirlərini açan “Müəllimim osminoq” əsəri “Ən yaxşı sənədli film” nominasiyasının qalibi olub.

Aprelin 9-da Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun Bakıdakı qərargahında Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın qırğız və rus dillərində nəşr olunmuş “Tanrının səsini eşitmək istəyirəm” şeir toplusunun təqdimat mərasimi keçirilib. Tədbirdə Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Anar Kərimov, Qırğız Respublikasının mədəniyyət, informasiya idman və gənclər siyasəti naziri Kayrat İmanaliyev, Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva və digər qonaqlar iştirak ediblər. Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva qonaqları salamlayaraq təqdimatı keçirilən kitabın məziyyətlərindən söz açıb. Bildirib ki, Leyla Əliyeva gənc olmasına baxmayaraq, çoxşaxəli istedada malik insandır. O, gözəl, səmimi, romantik, incə ruhlu şeirlərin müəllifi, maraqlı rəssamdır. Onun bir çox rəsmləri sərgilərdə nümayiş olunub. Leyla Əliyeva Azərbaycanın ictimai həyatında özünəməxsus yer tutur. Bunların hamısını birləşdirsək deyə bilərik ki, o, incə bir ürəyin sahibidir və bu, onun şeirlərində də hiss olunur. Günay Əfəndiyeva kitabın Qırğızıstanda da çap olunduğunu söyləyib. Nəşr qırğız oxucusunu müasir Azərbaycan poeziyasının nümunələri ilə tanış edir. Fondun da bu səpkidə fəaliyyəti iki xalqı bir-birinə yaxın etməkdən ibarətdir. Mədəniyyət naziri Anar Kərimov çıxışında qeyd edib ki, Leyla Əliyevanın müraciət etdiyi həssas mövzular və onun bədii təxəyyülü oxucusunu duyğulandırır, eyni zamanda, düşündürür. Leyla Əliyevanın yaradıcılığında əsl Azərbaycan qadınının, əsl türk xanımının duyğuları, hissləri, emosiyası müşahidə olunur. Bildirilib ki, Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə bu il Azərbaycanda “Nizami Gəncəvi İli” elan edilib və bu, təkcə ölkəmiz üçün deyil, bütün türkdilli xalqlar da daxil olmaqla, dünya ədəbi irsi ilə bağlı mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Çünki dahi Nizaminin yaradıcılığı türk-islam bədii təxəyyülünün ən parlaq nümunələrindən hesab olunur. Qeyd edilib ki, ötən ay Mədəniyyət Nazirliyi nümayəndə heyətinin iştirakı ilə Ankarada – TÜRKSOY-un qərargahında, həmçinin İstanbul şəhərində dahi Azərbaycan şairi və mütəfəkkirinin 880 illik yubileyinə həsr olunan tədbirlər təşkil edilib. Türk dövlətlərində, xüsusən də beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində bu cür tədbirlərin təşkili ortaq mədəni-mənəvi dəyərlərimizin təbliği baxımından müstəsna əhəmiyyət daşıyır. “Türk xalqlarının ortaq mədəni-mənəvi dəyərlərinin qorunub saxlanması və geniş miqyasda tanıdılması sahəsində yarandığı vaxtdan etibarən TÜRKSOY-un böyük əməyi olub. Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu da öz tərəfindən qısa zaman ərzində türk dünyasının mədəniyyətini, zəngin tarixini, milli-mənəvi dəyərlərini təbliğ edən müxtəlif layihələrə imzalar atıb” – deyə Anar Kərimov vurğulayıb. Qırğız Respublikasının mədəniyyət, informasiya idman və gənclər siyasəti naziri Kayrat İmanaliyev deyib: “Leyla Əliyeva qələmə aldığı hər mövzuya özünəməxsus şair baxışı ilə yanaşır, gördüklərini azad baxışlarla poeziyaya çevirə bilir. Gənc şairə təbiətə münasibətdə həssas hisslər nümayiş etdirir, gerçəkliklə zəngin bir xəyal arasında harmoniya yaratmağı bacarır. Dünyaya şair baxışı ilə baxaraq qitələri, meşələri, dağları, çayları, gölləri adlayır, həyəcan və hisslərini ustalıqla ifadə edir, oxucu ilə səmimi ünsiyyət mühiti yaradır”. Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva bildirib ki, Leyla Əliyevanın yaradıcılığına yaxından bələddir: “Şairlər olduğu kimi görünən, göründüyü kimi də olan insanlardırlar: “Göründüyün kimi ol, olduğun kimi görün” düşüncəsi Leyla Əliyevanın elə şəxsiyyətində bütövləşib. Çünki digər insanlardan fərqli olaraq, şair və ya yazıçı öz ağrı-acısı ilə bərabər başqasının da acılarını hiss edir, özünün acısı kimi içərisindən keçirir. Leyla Əliyevanın yaradıcılığı, onun ruhu onun əməllərindədir”. Türk Şurası baş katibinin müavini Sultanbek Raev bildirib ki, Leyla Əliyevanın “Tanrının səsini eşitmək istəyirəm” şeir toplusunu qırğız dilinə tanınmış şairlər tərcümə edib: “İnsana elə gəlir ki, müəllif bu kitabda Allaha müraciət edir. Çünki hər bir insan qəlbində uca Tanrının yeri olduğu üçün onun səsini eşitmək istəyir. Allahın səsi, ifadəsi ilə müəllif sanki insanlarda ən ülvi hissləri oyatmağa çalışıb”. Sonra Türkdilli Ölkələrin Parlament Assambleyasının (TÜRKPA) baş katibinin müavini Əli Yıldız, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi, “525-ci qəzet”in baş redaktoru Rəşad Məcid çıxış edərək kitabla bağlı fikirlərini bölüşüblər. Tədbirin bədii hissəsində Azərbaycanın Xalq artisti Mehriban Zəkinin və Qırğızıstanın Xalq artisti Tinar Abdrazayevanın ifalarında “Tanrının səsini eşitmək istəyirəm” kitabından şeirlər səsləndirilib.

150 cildlik “Dünya ədəbiyyatı inciləri” seriyasının ilk nəşri – dahi Avstriya yazıçısı, əsərləri ilə XX əsr dünya ədəbiyyatında yeni mərhələ yaratmış Frans Kafkanın ikicildlik “Seçilmiş əsərləri” kitabı işıq üzü görüb.

Dövlət Tərcümə Mərkəzindən bildirilib ki, “Hekayələr”, “Pritçalar”, “Gündəliklər”, “Xatirələr” “Romanlar” kimi fəsillərdən ibarət kitaba yazıçının orijinaldan tərcümə edilmiş “Hökm”, “Çevrilmə”, “Yuva”, “Bir savaşın təsviri”, “Ocaqçı”, “Bədbəxtlik”, “Cəza koloniyası”, “Balaca qadın”, “Kənd həkimi”, “Müğənni Jozefina” kimi məşhur hekayələri, “Körpü”, “Çalağan”, “Yuxu”, “İmtahan”, “Qaçış”, “Qonşu”, “Gecə”, “Poseydon” və digər pritçaları, “Məhkəmə”, “Qəsr” romanları, gündəlik və müsahibələri daxil edilib.

Əsərləri alman dilindən tanınmış tərcüməçilər Vilayət Hacıyev, Çərkəz Qurbanlı, Yusif Savalan və digərləri tərcümə edib. Kitabın tərtibçisi Mahir N.Qarayevdir.